T£2r!geringe . SS

734 »E OORSPRONG EN BEDOELINGEN
opgewekten. Gevoel van eer kan ongeregelde bedryven
voorkomen , gierigheid beperkt wellustige begeerten
, en de vreeze kan de uitbarltingen van toorne
en wraaklust bedwingen. Zeer merkwaardig is
het, dat de driften ten goede gericht door het gevoel
van plicht, van eer , en Godsvrucht verfterkt, doch
ten kwade geleid door dezelfde aandoeningen verzwakt
worden; zo dat zy in het eene geval met verdubbeld
, in het ander met verminderd vermogen werken.
Verdoolde hartstochten zelfs kunnen eikanderen ten
breidel dienen , dus kan ydelheid tot weldaadigheid
en grootfche onderneemingen aanfpooren, en vasthoudendheid
, gelyk wy aanmerkten, ongeregelde neigingen
bedwingen.
Daar het goede één is, zo vereenigt het alle de
vermogens des menfehen ; Hechts de verdooling verdeelt
dezelven. Het te weeg brengen des goeden
wordt door de verkeerde richting van in zich zeiven
goede aandriften verhindert.
En met deeze aanmerking befluit de Heer VILLAUME
dat gedeelte van zyn werk, 't welke de onvermydelyk*
heid des zedelyken kwaads ten onderwerpe heeft.
Ik heb getracht een beknopt en zaaklyk verflag van
zyne Theorie deswegen te geeven: Het verhandelde
komt hierop uit. Gebrek aan driften, de oorzaak van
het ontkennend zedelyk kwaad of plicht - verzuim is
onvermydelyk , omdat dezelven niet oneindig kunnen
weezen, eiken graad hoe hoog ook, na de oneindigheid
te zwak kan zyn; gelyk ook , omdat de
drif-