Untitled - giriş

yüce Allah’ın böyle bir ifadeyi seçmesi, ilahi kelamın üslûp açısından icazını
gösteren önemli bir unsurdur.
Muhammed Esed “köleliğin az veya çok ortadan kaybolduğu modern
toplumlarda ‘tahriru rakabe’ kavramı, sanırım, bir insanı büyük bir borç yükünün
veya yoksulluğun tutsağı olmaktan kurtarmayı içine alacak şekilde genişletilebilir”
yorumunu yapar. 157
Kölelikle ilgili ayetlere hüküm ve hükmün konusu çerçevesinde bakılabilir.
Köle azad etme hükmü bulunmakta, ancak köle bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu
hüküm, kendiliğinden kalkmaktadır. Ama, savaş esirliği gibi bir sebeple kölelik
tekrar gündeme geldiğinde aynı hüküm yine işlevsel hâle gelebilir.
II-Kadınla Đlgili Hususlar
Yüzyıllar boyunca kadîm medeniyetlerde ve toplumlardaki insanlar, kadının
değeri ve toplumsal konumu hakkında farklı düşüncelere sahip olmuşlardır. Hatta
aynı toplumda ve aynı millette bile çağdan çağa ve dönemden döneme kadına bakışta
farklılıklar olmuş; bazen kadına iyi muamele edilmiş ve değeri yüceltilmiş bazen de
ona kötü davranılarak her türlü aşağılanmaya maruz bırakılmıştır. Ancak şu bir
hakikattir ki çoğu zaman kadın horlanmış ve zulüm görmüştür. 158
Bütün semavî dinlerde kadın konusu önemli bir yer tutmaktadır. Yahudilikte
kadının rolü eski dönemlerden beri var olan ataerkil toplum yapısına uygun olarak
şekillenmiş, sosyal fonksiyonlar cinsiyete göre tesis edilmiştir. 159 Tevratta yer alan
kıssaya göre kadın erkeğe eşittir, hem kadın hem erkek Tanrı’nın sûretinde
yaratılmıştır 160 , kadın erkeğin kaburga kemiğinden ve onun yalnızlığını gidermek
için yaratılmıştır. 161 Tevrat’a göre, yasak ağaçtan bir yılanın saptırmasıyla ilk yiyen
bir kadın olmuş ve o kadının teşvikiyle de Âdem yemiştir. Bu yüzden kadın lanetlidir
ve Tanrı’nın emrine karşı geldiği için de çocuk doğurma zahmetiyle cezalandırılmış,
kocasına bağlı ve tâbi kılınmıştır. 162 Anne olarak kadına saygı gösterilmelidir. 163
Kadın kocasından ve erkek kardeşi varsa babasından mirasçı olamaz. 164 Tevrat
157 Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, III, 1121.
158 Nasıf, Fatıma Ömer, Hukûku’l-Mer’e ve Vâcibetühâ fi Davi’l Kitap ve’s Sünne, Matbaatü’l Medenî, 1. Baskı,
Kahire 1992/1412, s.14.
159 Harman, Ö. Faruk, “Kadın”, DİA, İstanbul 2001, XXIV, 84.
160 Tekvin, 1/26-27.
161 Tekvin, 1/23-24.
162 Tekvin, 3/16.
163 Çıkış, 20/12.
164 Sayılar, 27/8-11.
64