antihomofobikitabi3

ULUSLARARASI HOMOFOBİ KARŞITI BULUŞMA 129
CENNET MEKÂN PANOPTİCON: DÜNYA SİNEMASINDA LGBT BELLEK
ÖRÜNTÜLERİ, KLİŞELERİ & HOMOFOBİNİN BESLENME ÇANTASI
Yusuf ERADAM
GİRİŞ
Aşk olsun çocuklar! Homofobi her şeyden önce
mutluluğun önünde büyük bir engeldir, aşkın
gerçekleşmediği ve sanal mutluluklar üretilen
bir hapishane yaratmak için ‘gerekli’ en önemli
kaynaklardandır. Bu yazımda, homofobinin belleğini,
yeni bellek oluşturmaya yönelik kalıpları
ve onu besleyen imge, simge ve görsel örüntü
kliselerini inceleyeceğim.
Anthony and the Johnsons “I fell in love with
a dead boy” şarkısında sorar: “Kız mısın, erkek
mi” diye. Bu dokunaklı şarkının açtığı yolda
düşündüğümüzde ucubeleşen travesti ve
transeksüel kimliklere de işaret edildiği ya da
düzcinsel bellekte, başka cinsel kimlik ya da
yönelimlerdeki insanların ucube sınıfına girebileceğini
söyleyen, girmesini sağlayan, en az
olasılıkla yadırganmaktan katli vacipliğe giden
geniş bir yelpazede önyargıların ve ahlâk kalıplarının
oluşturulmasına yol açacak dil, imge
ve simge düzenekleri vardır. Kuşku uyandıran
dil kalıpları yerleşik düzcinsel kimliği (ya da
heteroseksizmi) olumladığı gibi, farklı olanın
yadırganmasında da bir anormallik olmadığı
kibirli duruşunu bir yanılsama ya da
savunma mekanizması olarak getirecektir.
Her hâlükârda, iktidardaki fallosantrik düşünce
ve dizgenin yadırgama, yabancılama,
damgalama yöntemleri LGBT kimliklilerin
yalnızlaşmasına yol açacaktır.
Şunu hatırlatmalıyım ki, bu yöntem sadece
LGBT kimlikliler için geçerli değildir çünkü yalnızlaştığına
inanan birey, kendi benzerleri
ile gruplaşmayı, istediği ya da kesesinin
elverdiği yerlerde değil de o gruplarla ‘bilinen’
semt ya da mahallelerde nisbeten ‘güven’
içinde yaşamayı yeğleyecektir. Haliyle,
sistemin güvenlik ya da imha kuvvetleri de
onları aradıkları zaman bulacaktır. Güvenli
bir hayat istemek herkesin doğal hakkıyken,
aslında görünür ve bulunur olmak, her
an baskıya maruz kalıp imha edilmeye açık
yaşamak, sistem tarafından ‘kanonize edilmişlerden’
‘başka’ kimliklerin yaşadıkları
en korkunç, en utanç verici ontolojik (varoluşsal)
ironidir. Kahramanmaraş olayları, Sıvas
Madımak saldırısı benzeri olaylar ya da Sulukule
semtinin boşaltılması vb. aynı yöntemli/
sistemli iktidar çalışmalarının sonucudurlar.
Cihangir’de tek sokakta kümelenmiş LGBT kimlikli
vatandaşların daha sonra başka bir semte
taşınmaya zorlanmaları A takımı programlarında
rating uğruna ‘görünür’ kılınmaları ile
gerçekleşmiştir. İstanbul’dan, New York’a kadar
bütün metropollerin hepsinde aynı ya da benzer
kimliklerden olanların ‘tescilli mahallelerde’
oturmaları artık yadırganan bir durum değildir:
Chinatown, Little Italy gibi. İkiz Kulelerin
yıkılmasından sonra müslümanlar da bir araya
gelmeye, belli semtlerde kümelenmeye başlamışlardır.
Bu durum bence çok tehlikelidir. Kaynaşma,
kaynaşarak yaşama yolları, olasılıkları
çoğalmadıkça barış ve huzurun gelmesi mümkün
değildir. Hiçbir iktidarın barış ve huzur ortamı
da işine gelmeyeceği için, farklı kimliklerin
kaynaşması için gerçekçi çalışmalar, projelerin
yol alması engellenecektir. Cihangir’de tek bir
sokağın adı çıkmıştı yıllar önce ama bütün semt
damgalandı. Taksiye binip “Cihangir’e lütfen”
dediğiniz zaman taksi şoförünün size yan yan
bakmasına şaşırmayınız. Cihangir, bu damgalanma
yanlışına hâlâ dayanıyor. İstanbul’a yer-