Diaspora shqiptare dhe - Lajme / News Albemigrant

• duke diskutuar projektet fundamentale të albanologjisë së shekullit XX 5 , në të cilat
Profesor Ajeti del bardi i tyre;
• duke bërë kërkime në shtypin shkencor të institucioneve shkencore dhe universitare,
në të cilat ai kudo është kryeredaktori i parë për këto botimes 6 ;
• duke regjistruar një numër të madh projektesh të magjistraturave e doktoratave, ku
Profesor Idriz Ajeti, njëherë na del mentor 7 , herën tjetër mentor në kontekstin
metodologjik e orientues, e më tej edhe mentor moral;
• duke përcjellë popullarizimin e albanologjisë në revistat, vëllimet dhe botimet
enciklopedike shkencore 8 të kohës edhe në qendrat më të mëdha shkencore 9 , ku
Profesor Ajeti nxjerr krye në radhën e përfaqësuesve të saj, dhe më në fund;
• duke parë atakimet dhe mbrojtjen e albanologjisë në institucionet më të larta
shtetërore e politike në momentet nyje të saj 10 , Profesor Idriz Ajeti del madje në
në 25 vjetorin e Kongresit të Drejtshkrimit, Tiranë 1997, në të cilën fjala e tij ishte vendimtare në
kundërshtimin e përpjekjes së një grupi gjuhëtarësh për të përmbysur konceptet teorike dhe
historike të normimit të shqipes letrare.
5 Shih, projektet më të rëndësishme të kësaj kohe: Ortografia e vitit 1964; Konsulta
gjuhësore e Prishtinës, 1968; botimi i serisë Arhiv za arbanasku starinu, jezik i etnologiju, I,II,
III, IV, 1969,1971; përmbledhja Kongresi i drejtshkrimit të gjuhës shqipe, Prishtinë, 1974. 604 f.
Recensentë: Prof. dr. Idriz Ajeti, Prof. dr. Rexhep Qosja, Abdullah Zajmi; Fjalor shqip
serbokroatisht = Albansko srpskohrvatski rečnik / Abdullah Zajmi, Mehdi Bardhi, Sulejman Drini, Latif
Mulaku, Gani Luboteni, Sitki Imami, Prishtinë, 1981. XV+1065 f. ; /Redaktor konsulent, Prof.dr.
Idriz Ajeti; Fjalor serbokroatisht – shqip, 1974, 1986, 1989; Serinë Studime gjuhësore, I- 1978,
II- 1989; Konferenca shkencore në 100-vjetorin e Lidhjes së Prizrenit (1978), Konferenca
shkencore dhe përmbledhja e kumtesave Onomastika e Kosovës, 1979; Fan S. Noli, në 100
vjetorin e lindjes (1882-1982), 1984, Çështje të studimeve albanologjike - Materiale nga
Simpoziumi shkencor i mbajtur në Prishtinë, më 20 dhe 21 dhjetor 1987, Kryeredaktor, Idriz
Ajeti etj.
6 Gjurmime albanologjike (1968-): Seria e filologjisë, historisë, folklorit dhe etnologjisë.
Numrat e parë të revistës: 1(1962), 2(1965) dhe 3(1966) i ka botuar Fakulteti Filozofik i
Prishtinës, Katedra Albanologjike, ndërsa më tej – Instituti Albanologjik i Prishtinës dhe Gjuha
shqipe 1983-; dhe Recherches albanologiques (1984 -), Buletini i punimeve të Fakultetit Filozofik
dhe Studia humanistica, Fakulteti i Filologjisë; Studime, Akademia e Shkencave e Kosovës etj.
7 Shih, udhëheqjen e temave të magjistraturës e të doktoratës, kryesisht në fushë të
dialektologjisë, onomastikës, historisë së gjuhës, normëzimit të gjuhës etj., por edhe fushave të
tjera të gjuhës dhe madje fillimisht edhe të historisë e të letërsisë shqipe.
8 Shih tekstet e tij në: Zeitschrift für Balkanologie, Wiesbaden; Studia albanica, Tiranë; Acta
du Premier Congrès Internacional des etudes balkaniques et sud-est europénnes, Sofje; Serta
slavica, München; Medjunarodnih slavističi centar, Beograd; Južnoslovenski filolog, Beograd;
Enciklopedia jugoslave, Zagreb; Zbornik u čast Petru Skoku, Zagreb; Le minoranze etrniche e
linguistiche, Palermo; Godishnjak ballkanološkog instituta, Sarajevë; Zbornik za Filologiju i
lingvistiku Matice Srpske, Novi Sad etj.
9 Shih, pjesëmarrjen në konferencat shkencore: Kongresi i drejtshkrimit të gjuhës shqipe 20-
25 nëntor 1972; “Innsbrusker Beiträge zur Kulturwissenschaft Sonderheft 41. Akten des
Internationalen Albanologischen Kolloquims Innsbruck 1972 zum Gedachtnis an Norbert Jokl,
Innsbruck 1977; Kongresi i Parë Ndërkombëtar i Studimeve Ballkanike dhe të Europës
Juglindore, Sofje (1968); Konferenca e Dytë e Studimeve Albanologjike, Tiranë (1969);
Konferencat jugosllave të studimeve onomastike, (janë organizuar në nivel republikash e
krahinash sipas radhës), Skokvi susreti, Zagreb (1985) etj.
10 Shih reagimet dhe diskutimet e tij: “Rrënjët shoqërore, historike dhe format e shfaqjes së
nacionalizmit shqiptar e të nacionalizmave të tjerë në Jugosllavi dhe rrugët e formimit të tij”,