1 - 156 - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Μουσική Α΄ & Β΄ Δημοτικου | Βιβλιο Δασκαλου
ένα από τα «Παιχνίδια επικοινωνίας», το τραγούδι από το «Ακούμε και τραγουδάμε», την «Ηχοϊστορία»
και την κατασκευή του αυτοσχέδιου μουσικού οργάνου.
10
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
Ιδιαίτερα σημαντικός για την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος της Μουσικής
Αγωγής είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού, καθώς αυτός θα πρέπει «να κατανοεί τη φύση της
μουσικής ως αισθητικής εμπειρίας και να έχει επίγνωση των εννοιών που αποτελούν τα βασικά
στοιχεία της μουσικής και τα οποία διαμορφώνουν τη δομή της ως ειδικό μάθημα» (Σέργη,
1995). Ιδιαίτερα όσον αφορά τους μαθητές της πρώτης παιδικής ηλικίας, ο εκπαιδευτικός θα
πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τους τρόπους μάθησης που λειτουργούν πιο αποτελεσματικά
στο συγκεκριμένο ηλικιακό φάσμα, καλλιεργώντας κλίμα ενθάρρυνσης και συναισθηματικής
ασφάλειας. Προκειμένου να επιτύχει στο έργο του, θα πρέπει να έχει κατανοήσει τι κινητοποιεί
το ενδιαφέρον των μαθητών για γνώση, καθώς τα παιδιά χρησιμοποιούν όλες τις αισθήσεις
τους για να αντιληφθούν καλύτερα το περιβάλλον τους, πειραματίζονται με μια ευρεία ποικιλία
υλικών, ρωτούν συνέχεια, ενεργούν από κοινού, μιμούνται, αντιγράφουν, προσποιούνται,
δοκιμάζουν ρόλους.
Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να διαμορφώνει τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε η μουσική μάθηση
να προκύπτει φυσικά και ευχάριστα μέσα από το παιχνίδι, που αποτελεί μέσο απόκτησης
γνώσεων, καθώς και δείκτη της γνωστικής ανάπτυξης του παιδιού (Piaget, 1962). Επιπλέον,
θα πρέπει να λειτουργεί και ως ερευνητής, ακούγοντας με προσοχή τα παιδιά, παρατηρώντας
τις αντιδράσεις τους, καταγράφοντας τις ιδέες τους και στη συνέχεια επανασχεδιάζοντας το
καθημερινό πρόγραμμά του. Γι’ αυτόν τον λόγο η αρχική εκπαίδευση και μελέτη σχετικά με την
αποτελεσματική μουσική διδασκαλία θα πρέπει να προηγούνται της εισόδου του στην τάξη,
αλλά και να ενισχύονται με επιμορφωτικά διά βίου προγράμματα. Η σύγχρονη παιδαγωγική
αντίληψη, που διαμορφώνεται και αποτυπώνεται πια στα περισσότερα προγράμματα εκπαίδευσης,
δίνει περισσότερο έμφαση στη διαδικασία της μάθησης και λιγότερο στο περιεχόμενο
των σπουδών. Ως εκ τούτου, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να λειτουργεί ως εμψυχωτής:
• ενθαρρύνοντας την ενεργητική συμμετοχή όλων των παιδιών,
• απελευθερώνοντας τη δημιουργικότητά τους,
• δίνοντας ευκαιρίες για την απόκτηση εμπειριών,
• επιλέγοντας δραστηριότητες με νόημα για τα παιδιά,
• χρησιμοποιώντας το παιχνίδι ως εργαλείο μάθησης,
• εξατομικεύοντας «μαθησιακές διαδρομές» ανάλογα με τον ρυθμό ανάπτυξης κάθε παιδιού,
• δημιουργώντας ελκυστικό περιβάλλον,
• αναπτύσσοντας συστηματική συνεργασία με τους γονείς,
• επιδιώκοντας τη συνεργασία με άλλες ειδικότητες.
Επιπρόσθετα, η παρουσία παιδιών από μειονοτικές ομάδες στο σχολείο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται
ως μια ευκαιρία για την πρόκληση γόνιμου προβληματισμού, ώστε να αναπτυχθούν
και να εφαρμοστούν κατάλληλες διδακτικές στρατηγικές που θα στοχεύουν τόσο στη σχολι-