1 - 156 - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Μουσική Α΄ & Β΄ Δημοτικου | Βιβλιο Δασκαλου
Πορεια διδασκαλίας
ΔραστηριΟτητες
επεκτασης
αντιδράσουν ανάλογα με τη δυναμική των ήχων: να περπατήσουν βαριά σαν γίγαντες στα δυνατά
χτυπήματα και ελαφριά σαν πουλάκια στα σιγανά. Κάνουμε ξαφνικές εναλλαγές και καλούμε
τα παιδιά να τις ακολουθήσουν. Στη συνέχεια συζητάμε μαζί τους για τις διαφορές δυναμικής
ανάμεσα και σε άλλα ζώα ή πουλιά (π.χ.: ελέφαντας / γάτα, αρκούδα / πάπια κτλ.).
Μουσική ακρόαση: Aκούμε το Ενυδρείο του C. Saint–Saёns και το έργο Η συμφωνία των παιχνιδιών
του L. Mozart. Ολοκληρώνουμε την ακρόαση με το έργο Φόρτε Δυνατός και Πιάνο Σιγανή
του Ν. Θεοδωρίδη και στη συνέχεια συζητάμε με τα παιδιά για τις διαφορές των δυναμικών.
Μουσική δημιουργία και εκτέλεση:
• «Περπατάμε» τις παλάμες των χεριών πάνω στην επιφάνεια των θρανίων με συγκεκριμένο
ρυθμό προσπαθώντας να αποδώσουμε το περπάτημα ενός ελέφαντα που πλησιάζει. Αυξάνουμε
την ένταση σιγά σιγά, μέχρι να γίνει δυνατός ο ήχος, και βαθμιαία την ελαττώνουμε, «αφήνοντας»
τον ελέφαντα να απομακρυνθεί, μέχρι να υπάρξει απόλυτη ησυχία. Μπορούμε να
επαναλάβουμε τη δραστηριότητα μιμούμενοι το περπάτημα άλλων ζώων που κινούνται στο
δάσος.
• Αποδίδουμε τις επιλογές μας με μελωδία και ρυθμό χρησιμοποιώντας μεταλλόφωνο ή τη φωνή
μας (παίζοντας μόνο νότες sol – mi), ρωτώντας και απαντώντας:
— Πες μου ποιο σ’ αρέσει; Ποιο ζώο σού αρέσει; (sol – mi)
— Μ’ αρέσει το σκυλάκι, μ’ αρέσει το σκυλάκι. (mi – sol)
• Βάζουμε ξανά στο παιχνίδι μας τον Ααα!, ο οποίος αυτή τη φορά παίρνει μέρος στους χειμερινούς
ολυμπιακούς αγώνες κολύμβησης. Ο ήρωάς μας θα πρέπει να «κολυμπήσει» σε τέσσερις
διαδρομές με διαφορετικό τρόπο, και εμείς αποδίδουμε όλες τις κινήσεις του (ακόμη και
τις καταδύσεις) με τη φωνή. Αν ο Ααα! τερματίσει με επιτυχία, τότε κερδίζει (τον παρατηρούν
κριτές – μαθητές στην «κερκίδα»). Αν η προσπάθειά του δεν είναι επιτυχημένη, τότε είναι υποχρεωμένος
να προσπαθήσει από την αρχή.
Ακούμε και τραγουδάμε το παραδοσιακό τραγούδι από την Κάλυμνο Ψιχαλίζει. Μαθαίνουμε
στα παιδιά το τραγούδι και προσέχουμε να τραγουδάνε πάντα στον σωστό τόνο. Στη λέξη «ψιχαλίζει»
ζητάμε από τα παιδιά να χτυπάνε το δάχτυλο στην παλάμη, ενώ στη δεύτερη φράση να
παριστάνουν πως χτυπούν στο μάρμαρο με δυνατά χτυπήματα.
Κατασκευάζουμε το δικό μας μουσικό όργανο: Μουσική των νερών!
• Η δραστηριότητα με την ηχητική απόδοση του περπατήματος των ζώων μπορεί να εμπλουτιστεί
με εικαστικές δημιουργίες των παιδιών και την έκθεσή τους στον τοίχο της τάξης. Ταξινομούμε
τα ζώα σε δύο κατηγορίες: σε εκείνα που περπατούν ήσυχα και σε εκείνα που
περπατούν με δυνατό θόρυβο. Αντιστοιχίζουμε σε κάθε κατηγορία ζώων τα μουσικά όργανα
των οποίων ο ήχος αποδίδει καλύτερα το περπάτημά τους.
• Οι χειμωνιάτικες εικόνες μπορούν να γίνουν το θέμα συζήτησης της ενότητας. Παρατηρούμε
τις διαφορές και συζητάμε με τα παιδιά για τις μετακινήσεις των ανθρώπων στη διάρκεια του
χειμώνα σε περιοχές με ηπιότερο κλίμα, εστιάζοντας στο ότι οι άνθρωποι μετέφεραν μαζί τους
τα τραγούδια, τους χορούς και τα έθιμά τους. Μ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκαν οι παραλλαγές
των τραγουδιών.
Ενδεικτική διαθεματική προσέγγιση: Φυσική Αγωγή: Χειμώνας. Ανθολόγιο Λογοτεχνικών
Κειμένων: Η σφυρίχτρα.
44
Αναστοχασμος
Οι παραπάνω δραστηριότητες θα πρέπει να δίνουν στα παιδιά την ευκαιρία να αναπτύξουν την
ικανότητα συγκέντρωσης και προσεκτικής ακρόασης, καθώς και την ευκαιρία να αντιληφθούν
έννοια της έντασης του ήχου. Τα φύλλα εργασίας παραπέμπουν στη μη συμβατική μουσική σημειογραφία,
ενώ ο στόχος τους είναι η εξοικείωση των παιδιών μ’ αυτήν.
Αξιολογηση
Η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση με τα άλλα μέλη της ομάδας πρέπει να ενισχύσει και τη δυναμική
της. Η προσεκτική ακρόαση, η ανταπόκριση και η σωστή αντιστοιχία στο φύλλο εργασίας
αποτελούν κριτήρια αξιολόγησης της συγκεκριμένης ενότητας.