raport z realizacji III edycji Programu Obywatel i Prawo
raport z realizacji III edycji Programu Obywatel i Prawo
raport z realizacji III edycji Programu Obywatel i Prawo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
54 Łukasz Bojarski<br />
– nie mieści się w określonym konstytucyjnie (art. 10 Konstytucji RP)<br />
zakresie kompetencji władzy sądowniczej 26 .<br />
Wśród wstępnych założeń obecnego rządu pojawił się pomysł 27 ,<br />
by pomocą prawną pozasądową zajmowały się gminne/miejskie ośrodki<br />
pomocy społecznej – decydowałyby one o spełnieniu kryteriów majątkowych,<br />
podejmowały decyzję o przyznaniu pomocy oraz kierowały klienta<br />
do prawnika, który udzielałby pomocy (adwokata, radcy prawnego, być<br />
może także doradcy prawnego). Na pierwszy rzut oka wydawać się może,<br />
że to dobry pomysł, przede wszystkim spełniający warunek bliskości fizycznej<br />
i ułatwiający dostęp obywateli do pomocy. Jednak ograniczenie<br />
działania OPS do stwierdzania spełnienia kryterium majątkowego wydaje<br />
się zupełnie niewystarczające. Wskazane wyżej proponowane kompetencje<br />
biur są znacznie szersze i bardziej wymagające. Gmin jest w Polsce<br />
około dwa i pół tysiąca, natomiast powiatów trzysta czternaście. Wydaje<br />
się, że stworzenie biur na poziomie powiatów byłoby znacznie łatwiejsze<br />
– dlatego, że istnieją już tam podobne jednostki. Takie powiatowe biura<br />
byłyby też partnerem dla Rady do spraw Pomocy Prawnej zarządzającej<br />
systemem na poziomie centralnym. Poprzez współpracę z powiatowymi<br />
biurami Rada kształtowałaby politykę państwa, standardy udzielania<br />
pomocy prawnej, programy szkoleniowe itp. Liczba i obszar działania<br />
powiatów odpowiada też z grubsza liczbie i obszarom działania sądów<br />
rejonowych, co ma znaczenie z punktu widzenia rozszerzenia kompetencji<br />
biur na decyzje dotyczące pomocy prawnej sądowej. Choć wydaje się,<br />
że przy zakreślonych wyżej kompetencjach biura na poziomie powiatów<br />
są lepszym rozwiązaniem, to zdecydowanie powinny one współdziałać<br />
z ośrodkami pomocy społecznej (gminnymi/miejskimi). Możliwe powinno<br />
być także zorganizowanie oddziałów/punktów biur pomocy prawnej<br />
na poziomie gmin – zwłaszcza z dużych gminach miejskich (system<br />
powinien być w tej sprawie elastyczny i pozwalać na przyjmowanie lokalnych<br />
rozwiązań pod warunkiem, że nie ograniczałyby one uprawnień<br />
ustawowych, a wprowadzały bardziej efektywne rozwiązania).<br />
Kategorie pomocy prawnej<br />
Abstrakcyjna informacja prawna powinna być dostępna dla wszystkich<br />
zainteresowanych. W powiatowym biurze pomocy prawnej (lub innej<br />
jednostce, której zlecono tę działalność) powinny znajdować się in-<br />
26<br />
Uchwała SN z 21 IX 2000 roku (<strong>III</strong> CZP 14/00), OSNC z 2001 roku, nr 2, poz. 21,<br />
dostępna także na stronie internetowej SN (www.sn.pl).<br />
27<br />
Zob. przyp. 21.
Change language