bolesti žlijezda sa unutraÅ¡njim luÄenjem, ishrane i metabolizma
bolesti žlijezda sa unutraÅ¡njim luÄenjem, ishrane i metabolizma
bolesti žlijezda sa unutraÅ¡njim luÄenjem, ishrane i metabolizma
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Na osnovu elektroforezne pokretljivosti lipoproteini se dijele na 4 grupe:<br />
• Hilomikroni,<br />
• Prebeta-lipoproteini,<br />
• Beta-lipoproteini i<br />
• Alfa-lipoproteini.<br />
Metodom ultracentrifugiranja zasnovanoj na gustini lipoproteinskih čestica<br />
izdvajaju se:<br />
• Hilomikroni,<br />
• Lipoproteini vrlo male gustine (VLDL),<br />
• Lipoproteini male gustine (LDL),<br />
• Lipoproteini velike gustine (HDL) i<br />
• Lipoproteini vrlo velike gustine (VHDL).<br />
Ova podjela najčešće se koristi u kliničkom radu.<br />
U metabolizmu lipoproteina ključno mjesto imaju specifični LDL receptori<br />
(apo B/E), receptori “čistači”, receptori apoE (koji uklanjaju čestice ostataka<br />
lipoproteina) i manje proučeni HDL receptori.<br />
Od enzima su ključni lipoproteinska lipaza (na površini endotelnih ćelija<br />
kapilara), hepatična lipaza i lecitin-holesterol aciltransferaza.<br />
Sistem za transport lipida ima egzogeni put za transport holesterola i triglicerida<br />
apsorbovanih u crijevima, i endogeni put za prenošenje holesterola i<br />
triglicerida iz jetre i drugih tkiva.<br />
Najveći značaj za razumijevanje patogeneze i mogućnosti terapije hiperlipidemija<br />
ima prisustvo LDL receptora na membrani ćelija jetre i drugih tkiva.<br />
Uloge ovih receptora su sledeće:<br />
• Ograničavanje stvaranja LDL čestica i uklanjanje njihovih prekursora<br />
(LDL lipoproteina),<br />
• Razgradnja LDL čestica povećanim preuzimanjem u ćelije putem endocitoze.<br />
Kada se u ćelijama jetre smanji koncentracija holesterola - povećava se sinteza<br />
i broj LDL receptora.<br />
Kada se u ćelijama jetre nađe višak holesterola - usporava se i smanjuje broj<br />
LDL receptora.<br />
Kod bolesnika <strong>sa</strong> visokim holesterolom u krvi broj LDL receptora je smanjen<br />
(ili genetski ili zbog <strong>ishrane</strong> bogate holestrolom).<br />
Najvažniji enzim za sintezu endogenog holesterola je HMG CoA reduktaza.<br />
Kada se inhibira aktivnost ovog enzima smanjuje se endogena sinteza i nivo<br />
holesterola u ćelijama jetre, povećava se broj LDL receptora što dovodi do<br />
povećanog uklanjanja LDL holesterola i njegovih prekursora iz krvi i smanjenja<br />
ukupnog i LDL holesterola. To je ključni mehanizam djelovanja gotovo<br />
svih lijekova za terapiju hipelipidemija, a posebno inhibitora HMG CoA<br />
reduktaze.<br />
6 KLINIČKI VODIČ
Change language