ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

2. Το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο
Προγράμματος Σπουδών
Το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) και τα αντίστοιχα διαθεματικά Αναλυτικά
Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ) διαμόρφωσαν ένα νέο πλαίσιο σπουδών, τα βασικά στοιχεία του
οποίου είναι: α) η πρόσβαση στη γενική παιδεία όλων των μαθητών μέσα από την παροχή ίσων ευκαιριών
και δυνατοτήτων μάθησης για όλους, β) η σύνδεση της γνώσης και της καλλιέργειας δεξιοτήτων
με τις εμπειρίες, τα βιώματα και τα ενδιαφέροντα των μαθητών, γ) η ενεργητική συμμετοχή των μαθητών
στην οικοδόμηση της γνώσης, έτσι ώστε αυτή η γνώση να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω
συσχετίσεις και γενικεύσεις, δ) η αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στη μάθηση και την επικοινωνία,
ε) ο σεβασμός και η ενίσχυση των διαφορετικών πολιτισμικών και γλωσσικών ταυτοτήτων στα πλαίσια
μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας, στ) η ευαισθητοποίηση και η διαμόρφωση αξιών, στάσεων και
συμπεριφορών για ζητήματα που αφορούν την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, τα ανθρώπινα
δικαιώματα, την παγκόσμια ειρήνη και τη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και γενικότερα τη
φυσική, ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου.
Στο ΔΕΠΠΣ διατηρούνται τα διακριτά μαθήματα αλλά ταυτόχρονα προωθούνται ποικίλοι τρόποι συσχέτισης
της γνώσης σε δύο άξονες: τον κατακόρυφο και τον οριζόντιο. Ειδικότερα, ο κάθετος άξονας
συνδέει την ύλη με σπειροειδή τρόπο από τάξη σε τάξη και από βαθμίδα σε βαθμίδα ενώ ο οριζόντιος
άξονας συνδέει και επεξεργάζεται θέματα των επιμέρους ΑΠΣ από πολλές οπτικές γωνίες, συμβάλλοντας
στην ανάδειξη της γνώσης και στη διασύνδεσή της με την πραγματικότητα. Αυτού του είδους η
προσέγγιση ονομάζεται διαθεματική και οι διασυνδέσεις μεταξύ των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων
επιτυγχάνονται μέσω οκτώ διαθεματικών εννοιών, των εξής: αλληλεπίδραση, διάσταση (π.χ. χωροχρονική),
επικοινωνία, μεταβολή, σύστημα (δομή, ταξινόμηση, οργάνωση), ομοιότητα και διαφορά,
μονάδα και σύνολο.
Στην Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή της Ε΄ Δημοτικού, εκτός των οκτώ διαθεματικών εννοιών, αναπτύσσονται
και οι βασικές έννοιες του μαθήματος που είναι: πολίτης/ ιδιότητα του πολίτη, ατομικά, κοινωνικά
και πολιτικά δικαιώματα, τρόποι άσκησης του δικαιώματος του πολίτη, οικονομικά και κοινωνικά
δικαιώματα, δημοκρατία/ δημοκρατικός πολίτης, πολυμορφία, πολιτισμικά δικαιώματα, ισότητα, λήψη
αποφάσεων.
Η έννοια του πολίτη προσεγγίζεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Υπερβαίνει τους περιορισμούς του κράτους
– έθνους και φτάνει στην έννοια της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας κοινότητας, μέσα από έναν ιστό διασυνδέσεων
που περιλαμβάνουν το τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές πλαίσιο, όπου ζουν τα άτομα.
παγκόσμιο
περιφερειακό
εθνικό
εθνικό
τοπικό
10
τοπικό