G.M.Giersztyn - 'Inny' w filmach Anga Lee - Wiedza i Edukacja

5. Wojna – świat na krawędzi i sprawdzian człowiekaEskalacja różnicLektura powieści przedstawiającej pogmatwane losy małego Dawidkanatchnęła Hannę Gosk do następującej refleksji: „Inność/obcość społeczno – kulturowazyskuje na wyrazistości w momentach kryzysowych, podczas wojen, rewolucji,przemian ustrojowych kiedy dochodzi do gwałtownego zderzenia dotąd rozdzielnych,żyjących według własnych porządków światów, co może prowadzić do ich anihilacjilub odbierającego dotychczasową tożsamość przeorganizowania”. 43Pocztówki znad krawędziOpisując sedno istnienia w „filozofii nicości”, jak zwykło się nazywaćegzystencjalizm, Władysław Tatarkiewicz ujął prostych słowach doznanie momentuolśnienia, chwilowego przebudzenia, oświecenia, jak powiedzieliby buddyści.„Człowiek przyzwyczaja się do swojego otoczenia;(…). I codzienność staje sięnaturalną postacią jego egzystencji. Ciekawość każe mu wciąż nowe rzeczy włączać doswojego otoczenia; z nich wszystkich robi codzienność i sam znika w kręgucodzienności. Dopiero zaś gdy się to stanie, poczuje jak bardzo obce jest otoczenie doktórego przywykł(…); wtedy poczuje się jak nie u siebie, wtedy zrozumie swojeistnienie.”·Kataklizm wojny, mimo swojego okropieństwa staje się możliwością dozobaczenia rzeczywistości taką jaka jest, tuż przed jej końcem, rozpadem. Po niej zrodzisię nowy porządek który będzie trzeba zrozumieć na nowo.Wojna jako współdziałanieZastanawiając się nad mechanizmami i dynamiką wojen Desmond Morrisdoszedł do trzech wniosków. Po pierwsze, wojny nowoczesne pomijają elementycharakterystyczne dla walk plemiennych, toczonych w proporcji jeden do jednego, czyliodstraszanie jakim posługują się przed starciem zwierzęta lub dawni, demoniczniMaorysi. 44 Miało ono na celu prezentację swojej siły i odstraszenie przeciwnika zanim43 Hanna Gosk, Ja – Inny – Obcy. Weiser Dawidek Pawła Huelle, [w:] Czytane na nowo. Polska prozaXX wieku a współczesne orientacje w badaniach literackich, red. Mieczysław Dąbrowski, Hanna Gosk,wyd. Świat Literacki, Izabelin 2004, str. 186.44 Jacek Lejman, wyd. cyt., str. 164.35