G.M.Giersztyn - 'Inny' w filmach Anga Lee - Wiedza i Edukacja

yć gwałtowny rozwój techniki lub technologii, prowadzący do reorganizacjispołeczeństwa i wzrostu wymagań w stosunku do jego członków. Może nim byćkataklizm, katastrofa naturalna lub migracja i osiedlenie się w nowym środowisku lubpaństwie. Może też być gwałtowna zmiana struktury społecznej wywołana przezwprowadzenie lub zniesienie niewolnictwa, podziałów klasowych lub kastowych, bądźnastanie wojny lub rewolucji. W tym typie kultury przeważa model społeczeństwaopartego na podziale na dwa pokolenia, młodych oraz rodziców i dziadków. Starsi sągwarantem przetrwania tradycji, korzeni, zaś młodzi poszukują sposobów na optymalneprzystosowanie się do nowych realiów. Pojawia się tu uczucie zagubienia, rozbiciepoczucia przynależności kulturowej i narodowej u młodych, zaś poczucie zagrożeniaprzemijaniem u starszych. Najsilniej cechy myślenia w kategoriach kofiguratywnychwidać w stosunku młodych przedstawicieli emigrantów do starszych, którzy większośćżycia spędzili w starym kraju; „Patrząc na dziadków dzieci widzą mężczyznę i kobietęktórych śladami nie pójdą nigdy, o których jednak wiedzą, że z racji pokrewieństwa sąto ludzie do których staliby się podobni, gdyby ich rodzina nie wyjechała z ojczyzny” 55 .Kultura prefiguratywnaWykształcenie się kultury typu prefiguratywnego jest pochodnągwałtownego tępa rozwoju, który zmienia realia życia w czasie krótszym niż życiejednego pokolenia. Powodem tej sytuacji jest zarówno przyśpieszenie tępa rozwoju jak iwydłużenie czasu życia. Czasem, o którym się myśli jest przyszłość. 56 Innymiwyznacznikami kultury typu prefiguratywnego jest dominacja w życiu społecznymwartości reprezentowanych przez pokolenie młodych, w całej ich mnogości.Odmienne sposoby myślenia przedstawicieli obu pokoleń można by ułożyćw osobliwy dialog; młode pokolenie mówi: „W istocie musimy się dowiedzieć jakzmienić zachowanie dorosłych, (…), i byśmy potrafili odkryć prefiguratywne sposobyuczenia się i przekazywania wiedzy, które uchronią nas przed zamknięciem sobie wielumożliwości na przyszłość. Musimy stworzyć nowe wzorce dla dorosłych, którzypowinni nauczyć dzieci nie tego czego powinny się nauczyć, lecz tego, jak powinny sięuczyć i nie tego z czym powinny się identyfikować, tylko tego, jaką wartość maidentyfikacja”; starsze odpowiada: „Będziemy musieli żyć w świecie którego nie55 Wyd. cyt., str. 69.56 Wyd. cyt., str. 118–126.44