G.M.Giersztyn - 'Inny' w filmach Anga Lee - Wiedza i Edukacja

WstępPodstawą całej twórczości Anga Lee jest głęboki humanizm, wszystkozaczyna się i kończy na wyborach i działaniach jednostek; ustroje, zwyczaje, tradycjanie są przedstawiane jako siły wyższe, niepojęte, nieznanej strukturze i trybie działania,ale wynik współpracy lub jej braku konkretnych jednostek, suwerennych w swoichdziałaniach z przyrodzenia, zaś ubezwłasnowolnionych w konsekwencji swoichwłasnych poglądów i drobnych decyzji kształtujących się w długotrwałym procesiezwanym na co dzień życiem. Dlatego u Anga Lee tak ważnym elementem jest wgląd downętrza postaci, uzyskanie przez nie zatartej w toku wychowania samoświadomości,rozeznanie swojej obecnej kondycji jako podstawy do nieprzypadkowego kierowaniawłasnym postępowaniem, będącym synonimem wolności, nawet w więzieniu przybraku wolności fizycznej, gdy prawo zabrania nieskrępowanego praktykowania swoichprzekonań. Do spotkania z innością dochodzi w momencie poznania przez obserwacjęlub interakcję różnorodności możliwości bycia człowiekiem i jego form istnienia wspołeczeństwie, a dalej w całym świecie ożywionym. Stąd Inny obokwielowymiarowego zagadnienia miłości i poszukiwania życiowej harmonii, stał siępodstawowym tematem poruszanym przez Anga Lee.Celem tej pracy jest możliwie szczegółowe omówienie zagadnienia „inny”w dotychczasowej twórczości fabularnej Anga Lee. Jego filmy przy bliższymspojrzeniu okazują się zbiorem filozoficznych przypowiastek przedstawiających wprzystępnej formie całe spektrum podejmowanego zagadnienia.Ang Lee jest taoistą i otwarcie mówi, że jego światopogląd w ten czy innysposób znajduje odbicie jego twórczości. 1 Taoizm nie zna osobowego bóstwa;pierwotnym istniejącym niebytem jest Tao, które jest potencjałem przemianpowodujących wyłanianie się wszelkich przejawów czasoprzestrzeni, życia i materii,czyli tego co nazywamy rzeczywistością. Taoizm można więc nazwać uduchowionymateizmem. W kręgu kultur cywilizacji zachodniej filozoficznym ateizmem jestegzystencjalizm, w wiodącym nurcie programowo bezbożny, jednak w odróżnieniu odtaoizmu śmierć jest tu kresem istnienia bytu w każdej jego możliwej i potencjalnejformie. Wśród wszelkich bytów, określanych również mianem fenomenów, człowiek1 „Kocham kino”, TVP 2, 22.01.2008, wywiad Grażyny Torbickiej z Angiem Lee na MiędzynarodowymFestiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage.4