Nr 318, grudzień 1980 - Znak

ZDZIStAW I BOG USt AWA BAS TERO WIElosci. Barok lubowal si~ w ekstazach i wizjach. I:.ubowal si~ w nichi Radwanski, przedstawiaja,c apoteoz~ sw. Benedykta w otoezeniuswych nasladowc6w. Scen~ wyjasnia napis, tym razem wzi~ty z Reguly:"In omnilbus omnes magi:sbram sequuntur Regulam - wew:szystkim niech wszyscy ida, za Regula" jak za mistrzynia," (R. 3).Zmiana jednej litery "a" na liter~ "u" "sequan'tur" zmienila sens~dania, kt6re odnosi si~ do Swi~tych zakonnik6w: we wszystkimida, - wzgl~dnie szli za Regula,. t.a,czylo ich to, pomimo :i:e spehti.alir6me funkcje w Kosciele czy w klasztorre, nawet artysta pola,czylw osobne grupy papieZy, kardynal6w, opat6w, zakonnice i zakonnik6w..Jeden szczeg61 zasruguje na uwag~: przy sw. Benedykcie zasiadldomniemany fundator Tynca, Kazimierz Odnowioiel - istotnie Tyniecotaczal go nieSmialym kultem. Monarch~ umiesrezono ponadglowa, "SprawiedliwoSci", zapewne dlatego by przekonac, ze fundacjaopactwa zgodna byla z powinnoscia, monaTchy, co w i~cej,dzielem sprawiedl!iwoSci mialo bye Jego kr6lewskie uposazenie. Kr6lobdarowuje swa, fundacj~ dokumentem, na kt6rym napis powiada :,,150 villae Tinecio - sto pi~6'dziesia,t wsi Tyncowi". Historia klasztorndowodzi, ze t~ "sprawiedliwosc" kwestionowano, co gorzej,zacia,Zyla ona na dziejach Tynca.Sp6jrzmy teraz z wysoka na calose, kt6ra przedstawia si~ bardzointeresuja,co. Punktem wyjscia jest pisanie Reguly przez Zakonodawc~.Prowadzi ona drog:;i cn6t teologicznych i kardynalnych przezten swiat do celu, jakim jest niebo.Tak moma odczytae malowidla w kierunku pionowym, ale tonie wszystko. Na wschodniej scianie kaplicy, w p6lkolu miesci si~fresk Radwanskiego, kt6ry przedstawia apokryficzna, scen~ - sw.Benedykt mial odebrac z ust ~bawiciela pewne obietnice. Wprawdzietylko trzy napisy sposr6d pi~ciu pozwalaja, si~ odczytae, ale towystarcza, wzgl~dnie mll'si wystarczae, interpretuja,cemucalosc. Zachowanenapisy brzmia, nast~puja,co: "Ordo suus usque in finemmundi stabit - Zakon od sw. Benedykta ustanO'wiony az do konca8wiata ,b~ie trwal", "In mundi fine pro Romana Ecclesia fidelissimea,dstabit et plerosque in S-cta fi;de confortabit - Na koncu8wiata ten Zakon przy Koscieie Katolickim, Rzymskim wiernie b~dziestal i w wierze prawdziwej wielu b~dzie utwierdzal" oraz trzeci'"Omnis, qui ordinem suum persequetur, nisi resipiscat, vita sibiabbreviabit et mala morte morietur - wszyscy Zakonu tego przesladowcy,jesli si~ tiie upami~taja" pr~dko zemra" albo zla, smiercia,zgina,". Napisy te przy oHarzu Swi~tego wyrazaja, wiar~ w szczeg6lne,powolanie zakonu i jego pot~g~.Po drugiej stronie oltarza, w analogicznym p6lkolu, Radwanskipomiescil scen~ smierci sw. Benedykta - trudno czy'telny zarys1640