metody, formy i programy kształcenia - E-mentor

Innowacyjne modele biznesoweZ Tomaszem Rudolfem, współzałożycielem Innovatiki – firmy konsultingowejspecjalizującej się w obszarze innowacji i rozwoju organizacji – rozmawia BeataMierzejewska.Beata Mierzejewska: Podczas odbywającego sięniedawno Kongresu Innowacyjnej Gospodarki wielemówiło się na temat potrzeby tworzenia przez naszefirmy innowacyjnych modeli biznesowych, które będąw stanie podbijać światowe rynki. Czym są te upragnioneinnowacyjne modele biznesu?Tomasz Rudolf: Dla mnie model biznesu jest jakukładanka stworzona z logicznie powiązanych ze sobąelementów. Połączone puzzle tworzą spójny obraztego, jaką wartość, jak i dla kogo tworzy organizacja,a także pokazują, w jaki sposób zarabia na tympieniądze. Świetnie te moduły zobrazował w swoimbestsellerze Business Model Generation Alex Osterwalder,wyróżniając dziewięć głównych elementówskładających się na model biznesu: segmenty klientów,wartość oferowaną klientom, kanały sprzedaży i obsługi,charakter relacji z klientami, kluczowe procesy,zasoby, partnerstwa, strukturę przychodów i kosztów.W Innovatice bardzo lubimy model Osterwaldera, bona jednej kartce papieru lub planszy pozwala zaprezentowaćobecny model biznesu lub różne inne opcje,które firma może rozważyć.Każda firma ma jakiś model biznesu (lub kilka),najczęściej w całej branży jest on podobny. W większościprzypadków menedżerowie mają z początkutrudności z jasnym opisaniem swojego modelubiznesu. Po prostu powszechnie przyjmuje się założeniapanujące w danej branży jako pewnik i niktsię nad nimi nawet nie zastanawia. Kiedyś wszystkiebanki miały drogie, imponujące oddziały z wielkimskarbcem i jeśli ktoś chciał założyć nowy bank,budował biznes według tego schematu. Pojawieniesię modelu biznesu bankowości internetowej czyportali pożyczek społecznościowych każdorazowozmieniało ten obraz. Twórcy innowacyjnych modelibiznesowych nie boją się kwestionować przyjętegosposobu myślenia i wprowadzają nowe puzzledo układanki – nową grupę klientów, nowy kanałsprzedaży, sposób ustalania cen czy źródło przychodów.To jest dla mnie właśnie fascynujące: żenowe modele biznesowe tworzą się przez mieszaniepuzzli z różnych branż, przez co zacierają się międzynimi granice. Toyota ma swój bank, Irena Eris maswoje hotele, a sieci kablowe Aster czy UPC oferujątelefony. Firma Tchibo, znana kiedyś tylko z kawy,generuje już ponad połowę przychodów ze swoichsklepów, sprzedając produkty użytkowe w co tydzieńzmienianych kolekcjach.– Jak powstają takie innowacyjne modele biznesu?– Jeśli dany model się nie sprawdza z jakichśpowodów, trzeba się zastanowić, jakie są inne opcje,w którą stronę możemy pójść, jak możemy zmienićnaszą grupę klientów, kanały dotarcia, politykę cenową,źródła przychodów. Może to, co oferujemy,powinno być za darmo, a przychody powinniśmyczerpać od reklamodawców? Ostatnie lata pokazały,że pole do kreatywności jest ogromne. Przykładowo– gdy organizuję konferencję, mogę wykorzystać wielemodeli biznesowych. Są konferencje, w których udziałbardzo dużo kosztuje uczestników, a nic nie kosztujewystępujących. Są takie, które bardzo dużo kosztująwystępujących, a nic nie kosztują uczestników. I sątakie, które bardzo dużo kosztują obie grupy. Sąwreszcie takie, których organizatorzy zarabiają nasprzedaży materiałów DVD dla tych, którzy nie bylina samej konferencji.Jeśli więc ktoś dojdzie do wniosku, że dany modelnie przynosi spodziewanych zysków lub nie daje klientowitego, czego on potrzebuje, może podmieniaćposzczególne puzzle i sprawdzić, czy nie będzie todziałać lepiej. Na przykład: czy przeniesienie modelusprzedaży stosowanego przez Avon do naszegobiznesu – może to być choćby sprzedaż książek dladzieci – zadziała? Czy pieluszki, kosmetyki męskiealbo usługi prawne można sprzedawać w miesięcznymabonamencie? Oczywiście czasem takie przeniesieniesprawdza się, czasem nie. Dlatego decyzji w tymzakresie nie warto podejmować pochopnie, bez przygotowaniaprzynajmniej zarysu biznesplanu.Czasem firmy próbują intuicyjnie, krok po kroku,metodą prób i błędów testować różne zmianyw swoim modelu biznesu. Wchodzą na nowe rynki,sprawdzają nowe kanały sprzedaży, zmieniają ofertęi politykę cenową. Często duże korporacje mają mniejsząskłonność do ryzyka i rezygnują z pomysłów nabardziej radykalne zmiany dopóki ktoś inny ich niewprowadzi. Musi pojawić się zewnętrzny gracz, któryprzełamie schematy i pokaże wszystkim nowy sposóbzarabiania pieniędzy.czerwiec 2011 63