Yuval Noah Harari - Homo Deus Yarının Kısa Bir Tarihi (1)

almış bile olabilirdim. Ancak uzun vadede karşılığını alacağım
kesindir, beni kazıklamaya çalışacakları uyarmış olurum. Taş
Devri’nde haksız teklifleri uysalca kabul edenler hayatta
kalamadığı için bugün hâlâ haksız teklifleri reddediyoruz.
Günümüzdeki avcı-toplayıcı gruplar üzerinde yapılan
gözlemler de bu görüşü destekliyor. Birçok topluluk oldukça
adil paylaşıp bir avcı etine dolgun bir geyikle geldiğinde herkes
payına düşeni alır. Aynısı şempanzeler için de geçerlidir.
Şempanzelerden biri avladığı domuzla geldiğinde, sürünün
diğer üyeleri de birer parça koparırlar.
Yakın zamanda yapılmış başka bir deneyde primatolog Frans
de Waal, yan yana iki kafese birbirlerinin davranışlarını
görebilecek şekilde iki Kapuçin maymunu yerleştirir. Frans de
Waal ve meslektaşları iki kafese de küçük taşlar koyup bu
taşları kendilerine vermeleri için maymunları eğitirler.
Maymunlar her bir taş karşılığında bir parça yiyecek alırlar. İlk
ödül bir parça salatalıktır. İki maymun da hâlinden memnun
salatalıklarını yer. Birkaç denemeden sonra Frans de Waal
deneyin ikinci kısmına geçer. Bu sefer taşı veren ilk maymuna
üzüm verilir. Üzümler salatalıktan çok daha lezzetlidir. Ne var
ki taşı veren ikinci maymun yine bir salatalık alır. Biraz önce
salatalıktan gayet memnun olan maymun öfkelenir. Salatalığı
alır, bir an şaşkınlıkla bakar ve öfkeyle araştırmacılara geri