Yuval Noah Harari - Homo Deus Yarının Kısa Bir Tarihi (1)

evrimine pek de bir katkı sağlamayan diğer milletlerden üstün
tutmalıyızdır.
Dolayısıyla Otto Dix gibi liberal sanatçıların aksine evrimsel
hümanizm savaşın değerli, hatta olmazsa olmaz bir deneyim
olduğu görüşünü savunmayı sürdürür. II. Dünya Savaşı’nın
hemen sonrasında Viyana’da geçen Üçüncü Adam filmindeki
Harry Lime karakteri güncel sorunlara değinir: “Sonuçta o
kadar da kötü olamaz [...] Otuz yıl boyunca Borgias
yönetimindeki İtalya savaş, terör, cinayet ve katliamlardan
geçilmiyordu ama Michelangelo ve Leonardo da Vinci
Rönesans’ı doğurmayı başardı. İsviçre beş yüzyıldır demokrasi
ve barış içinde, peki ne ürettiler? Guguklu saat.” Lime
neredeyse her şeyi yanlış biliyordu: İsviçre modern Avrupa
tarihinin ilk evresinde belki de en kanlı coğrafyalardan biriydi
(paralı asker ihraç ediyordu), ayrıca guguklu saati Almanlar
yapmıştı. Yine de bu bilgiler Lime’ın fikirleri kadar önemli
değildir; asıl dikkate değer olan, savaş deneyiminin insan
türünü yeni başarılara zorladığını düşünme hâlidir. Savaş doğal
seçilimin eksiksiz işlediği durumdur. Zayıfı yok eder, vahşiyi
ve hırslıyı ödüllendirir. Yaşamın tek gerçeğini ortaya çıkaran
savaş hükmetmeye, ihtişama ve zapt etmeye duyulan isteği
kamçılar. Nietzsche savaşı “hayat okulu” olarak özetlerken
haklıydı, “beni öldürmeyen şey, güçlendirir.”