Yuval Noah Harari - Homo Deus Yarının Kısa Bir Tarihi (1)

dolup taşan bir kitaba el basarak doğruyu söyleyeceğine dair
yemin etmek ne kadar da ironik.
Ama İşe Yarıyor!
Kurgular daha iyi işbirliği yapmamızı sağlarken hedeflerimizi
de belirler, bu da kurgudan faydalanmanın kefaretidir.
Yarattığımız hedeflere ve çıkarlarımıza hizmet etmek üzere
şekillendirilmiş detaylı işbirliği sistemlerine sahip olabiliriz ve
kriterlerini benimsediğiniz sürece sistem iyi çalışıyor da
görünebilir.
Müslüman bir mollanın şöyle dediğini varsayalım:
“Sistemimiz işliyor. Dünyada toplam 1,5 milyar Müslümanız,
her gün daha fazla insan Kur’an okuyarak kendini Allah’a
adıyor.” Başarıyı ölçmek için doğru kriter bu mudur? Bir okul
müdürü diyebilir ki: “Sistemimiz işliyor. Geçtiğimiz beş yılda
sınav sonuçlarında yüzde 7,3’lük bir artış görüldü.” Bir okulu
değerlendirmenin en iyi yolu bu mudur? Antik Mısır’da bir
yetkili, “Sistemimiz işliyor. Dünyadaki herkesten daha çok
vergi topluyor daha geniş kanallar kazıyor ve daha büyük
piramitler inşa ediyoruz,” diyebilir. Firavunlar zamanında
Mısır vergilendirme, sulama ve inşaat sistemlerinde dünya
lideriydi doğru, peki gerçekten önemli olan bu mudur?
İnsanların pek çok maddi, sosyal ve psikolojik ihtiyaçları
vardır. Antik Mısır’daki köylülerin, avcı-toplayıcı atalarına göre