Yuval Noah Harari - Homo Deus Yarının Kısa Bir Tarihi (1)

esenliğini artırmak değil sadakatlerini garantiye almaktı. On
sekizinizde ülkeniz için savaştınız, kırkınızda vergilerinizi
ödediniz, devletinize güvendiniz ve böylece yetmişinizde de
devletiniz size bakacak. 31
1776’da ABD’nin kurucu önderleri, yaşama ve özgürlük
haklarının yanı sıra mutluluk peşinde koşma hakkını da üç
temel vazgeçilemez haktan biri olarak kabul ettiler. Ancak
Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’nin mutlu olma hakkını değil,
mutluluk peşinde koşma hakkını sağladığının altını çizmek
gerekir. Thomas Jefferson vatandaşların mutluluğundan devleti
sorumlu tutmamıştı. Aksine onun hedefi devletin gücünü
sınırlamaktı. Asıl amaç, bireylere devlet denetiminden uzak,
özerk bir tercih alanı sağlamaktı: Mary yerine John’la
evlenirsem daha mutlu olurum, San Francisco yerine Salt Lake
City’de yaşayabilirim ya da süt sağmak yerine barmen
olabilirim gibi tercihlerle mutluluğun peşinde dilediğim gibi
koşarken yanlış tercihler yapsam da devlet buna
karışmamalıdır.
Ne var ki geçtiğimiz yıllarda rüzgarın yönü değişti ve
Bentham’ın görüşleri daha fazla öne çıkmaya başladı, insanlar
bir yüzyıldan biraz daha uzun süre önce kurulan bu devasa
sistemin, ulusları güçlendirmek yerine vatandaşların bireysel
refah ve mutluluğuna hizmet etmesi gerektiğine inanmaya
başladılar. Biz devlete değil, devlet bize hizmet etmek için var.