Pryzmat • nr 247, lato 2011
Pryzmat • nr 247, lato 2011
Pryzmat • nr 247, lato 2011
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
historia<br />
Kaźń profesorów<br />
Politechniki Lwowskiej<br />
lipiec 1941 roku<br />
W lipcu <strong>2011</strong> r. mija siedemdziesiąta rocznica śmierci polskich profesorów lwowskich uczelni,<br />
zamordowanych w pierwszych dniach niemieckiej okupacji Lwowa. Ich kaźń była kolejnym przejawem<br />
zbrodniczej polityki prowadzonej przez nazistowskie Niemcy w stosunku do polskich uczonych.<br />
Zbrodnia ta do dziś pozostaje w żywej pamięci kolejnych pokoleń pracowników nauki.<br />
Tablica upamiętniająca zamordowanych profesorów Politechniki Lwowskiej odsłonięta w 1991 r. w podcieniach<br />
gmachu D-1<br />
42<br />
Prolog:<br />
Kraków, 6 listopada 1939 r.<br />
Tego dnia niemieckie władze<br />
okupacyjne zorganizowały<br />
w Collegium Novum Uniwersytetu<br />
Jagiellońskiego zebranie krakowskich<br />
uczonych. Pojawił się na<br />
nim SSSturmbannführer Bruno Müller,<br />
dowódca stacjonującego w Krakowie<br />
Oddziału Operacyjnego Policji<br />
Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa<br />
SS, który zakomunikował<br />
licznie zebranym: Uniwersytet tutejszy<br />
rozpoczął rok akademicki, nie uzyskawszy<br />
uprzednio pozwolenia władz niemieckich.<br />
Jest to zła wola. Ponadto jest powszechnie<br />
wiadomo, że wykładowcy byli zawsze<br />
wrogo nastawieni wobec nauki niemieckiej.<br />
Z tego powodu wszyscy obecni<br />
[...] będziecie przewiezieni do obozu koncentracyjnego.<br />
[...] Kto stawi opór przy<br />
wykonywaniu rozkazu, będzie zastrzelony<br />
1 . Aresztowano 184 osoby, które<br />
następnie osadzono w więzieniu<br />
przy ulicy Montelupich. 9 listopada<br />
1939 r. 173 uczonych (11 uwolniono)<br />
przewieziono pociągiem do Breslau<br />
i osadzono w tamtejszych więzieniach.<br />
Stąd, 27 listopada 1939 r., deportowano<br />
ich do Konzentrationlager Sachsenhausen-Oranienburg.<br />
W ten sposób zakończyło<br />
się pierwsze zorganizowane<br />
działanie hitlerowców wymierzone<br />
przeciwko polskiej profesurze akademickiej.<br />
Akcja ta przeszła do historii<br />
pod nazwą Sonderaktion Krakau.<br />
Kaźń:<br />
Lwów, lipiec 1941 roku<br />
30 czerwca 1941 r., realizując z powodzeniem<br />
kolejne etapy operacji Barbarossa,<br />
wojska niemieckie wkroczyły<br />
do Lwowa, który od 23 września<br />
1939 r. pozostawał pod sowiecką okupacją.<br />
Wraz z żołnierzami Wehrmachtu<br />
w mieście pojawiły się oddziały<br />
specjalne SS. Dowodził nimi SS-<br />
-Brigadeführer Eberhard Schoengarth,<br />
który w Sonderaktion Krakau odpowiadał<br />
za aresztowanie profesorów krakowskich<br />
uczelni. 2 lipca przed południem<br />
Einsatzkommando Schoengartha<br />
zatrzymało Kazimierza Bartla – profesora<br />
Politechniki Lwowskiej, byłego<br />
numer <strong>247</strong>