fah-thai-magazine-march-april-2017-in-flight-magazine-of-bangkok-airways

sONGKRAN
เมื่อเอ่ยถึงคำว่า สงกรานต์ เชื่อว่าอารมณ์แรกที่
ทุกคนนึกถึงคือ ความสนุกสนานเฮฮา การพบปะ
สังสรรค์ระหว่างเพื่อนฝูงญาติมิตร โดยมีองค์
ประกอบสำคัญอันจะขาดไปเสียไม่ได้เลย คือ น้ำ
ทั้งน้ำลอยเครื่องหอมในขันเงินสลักเสลาใบสวยที่
ตระเตรียมมาเพื่อรดน้ำดำหัวญาติผู้ใหญ่ที่
นับถือ และน้ำในภาชนะใบย่อมที่ต่อมาถูกปรับ
เปลี่ยนไปตามยุคสมัยและกาลเวลา จากขันเงินสู่
ถังใบน้อยหรือขันน้ำพลาสติก แล้วจึงพัฒนาใน
ภายหลังมาเป็นปืนพลาสติกหรือกระบอกสูบน้ ำ
เพื่อใช้ฉีดสาดน้ำใส่กันให้สนุกสนานคลายร้อน
จากอุณหภูมิที่ขยับสูงขึ้นในช่วงเดือนเมษายน
ดังที่หลายคนทราบกันดีว่า “สงกรานต์” เป็น
คำที่มาจากภาษาสันสกฤต แปลว่า “ผ่าน” หรือ
“เคลื่อนย้ายเข้าไป” อันหมายถึง วันที่พระอาทิตย์
ผ่านหรือเคลื่อนย้ายจากราศีมีนเข้าสู่ราศีเมษ
ตามความเชื่อทางจันทรคติ ซึ่งถือเป็นช่วงวัน
เวลาเริ่มต้นเข้าสู่จุลศักราชใหม่ โดยจะอยู่ในช่วง
ประมาณวันที่ 13-15 เดือนเมษายนตามดวงดาว
ที่เคลื่อนไปไม่ตรงกันในแต่ละปี ทั้งนี้ให้ถือว่า
วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 เป็นวันมหาสงกรานต์ จาก
นั้นวันถัดมาคือ วันเนา ซึ่งแปลว่า “วันอยู่” หมายถึง
วันว่าง อยู่เฉยๆ พักจากการงานทั้งปวง แล้วจึง
ถึงวันเถลิงศก อันเป็นวันที่ 3 ที่ถูกนับว่าเป็นวัน
เปลี่ยนจุลศักราชใหม่อย่างแท้จริง
ชาวไทยเราถือเอาช่วงวันสงกรานต์เป็น
วันขึ้นปีใหม่มาแต่ครั้งสมัยกรุงสุโขทัยเรื่อยมา
จนถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา ดังปรากฏหลักฐาน
สำคัญในวรรณกรรมพื้นบ้านในตอนหนึ่งของ
เรื่องขุนช้างขุนแผน โดยได้บรรยายถึงบรรยากาศ
วันสงกรานต์ ต่อมาในปี พ.ศ. 2483 รัฐบาล
ขณะนั้นได้เปลี่ยนให้วันที่ 1 มกราคมเป็นวันขึ้น
ปีใหม่แทน เพื่อให้เข้ากับหลักสากลที่นานาประเทศ
นิยมปฏิบัติ แต่ถึงแม้วันขึ้นปีใหม่จะเปลี่ยนแปรไป
ประชาชนทั่วไปก็ยังนิยมฉลองเทศกาลสงกรานต์
กันอย่างเอิกเกริกครึกครื้นอยู่ดี
หากแต่การเฉลิมฉลองสงกรานต์ที่แท้จริง
มิได้มีเพียงแค่การละเล่นสาดน้ำเท่านั้น แต่ยังมี
กิจกรรมอีกมากหลายที่ยึดถือปฏิบัติสืบต่อกัน
มาเป็นประเพณีอันดีงาม นอกจากจะเป็นวัน
รวมสมาชิกในครอบครัวให้พร้อมหน้าแล้ว ยังมี
การรดน้ำดำหัวขอพรจากบิดามารดาและญาติ
ผู้ใหญ่เพื่อความเป็นสิริมงคล พร้อมทำบุญ
อุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพชนผู้ล่วงลับ และช่วย
กันขนทรายเข้าวัด ก่อเจดีย์ทราย ร่วมกัน
ตักบาตรทำบุญ อันเป็นการสร้างความสามัคคี
กลมเกลียวขึ้นในสังคมส่วนรวม และช่วยกัน
ทำนุบำรุงพุทธศาสนา เทศกาลสงกรานต์
ที่แท้แล้วจึงมีความหมายลึกซึ้งยิ่งไปกว่า
เพียงแค่การฉลองวันขึ้นปีใหม่เท่านั้น หาก
หมายถึงการหวนกลับไปสู่รากเดิมของชาวไทย
ทั้งมวลก่อนจะก้าวไปสู่ศักราชใหม่ด้วยจิตใจ
อันมั่นคงสถาพรนั ่นเอง
SURVIVAL GUIDE
Songkran is the craziest festival in Thailand. People will throw bucketfuls of water at
anything that moves and gently or maybe not, smear powder paste to the cheeks of
passersby. To prepare for the water festival, here is a short list of things to do.
Put on your worst
clothes – That goes without
saying! Not only water, but
also powder paste will be
flying at you and there’s no
way to wash it out of your
clothes. Wear a white t-shirt
or go out with a technicolour
shirt or floral prints to keep
as a souvenir.
Leave expensive things at
your hotel – There’s a lot
of body contact and touching
involved during Songkran
celebration, it’s heaven for
pickpockets.
Cover your mobile phone
– You will need a waterproof
mobile phone cover. A Ziploc
bag is the best alternative. It
keeps your phone safe from
water and allows you to use it
(press buttons, scroll, etc.);
the only downside is not
being able to take photos.
Resistance is futile, you
will be splashed – Soaking
is not everybody’s cup of tea,
and Songkran Festival is an
intense water battle. Some
people lock themselves in
their rooms to avoid being
Photo: Thalay Thammapakkul
ambushed with water. But
hey, this is Songkran. It may
feel awkward or downright
scary to have people
aggressively throw water or
scented powder on you, but
have a playful attitude and
join in the good game.
Have fun - Go out there,
enjoy yourself, be crazy, be a
child, and celebrate the spirit
of cleansing.
38