TOAN-KIỀM, DỊCH VÀ ĐIỆN GIẢI - [NHÓM BIÊN DỊCH] DIỄN ĐÀN Y KHOA

Minmin, vagabondTM, lutembacher, hand_in_hand
Hình 1-6
Khoảng trống Anion
Tính toán khoảng trống anion là điều thiết yếu để phân tích các rối loạn toan- kiềm
một cách chính xác. Dịch ngoại bào là trung hòa điện tích: tổng các nồng độ của các
ion tích điện dương phải bằng các ion tích điện âm. Khái niệm này có thể được biểu
thị bởi phương trình:
Na + + UC = Cl - + HCO3 - + UA
trong đó UC (các cation không định lượng) là tổng điện tích tất cả các cation ngoài
natri, và UA (các anion không định lượng) là tổng điện tích tất cả các anion ngoài clo
và bicarbonate. Các UC chính là kali, canxi, magie, và một vài gamma globulin. Các UA
chủ yếu là albumin, sulfate, phosphate, và các anion hữu cơ khác nhau. Phương trình
trên có thể sắp xếp lại để thu được khoảng trống anion (AG) như sau:
AG= UA – UC = [Na + ] – ([Cl - ] + [HCO3 - ])
Khoảng trống anion bình thường 9- 16 mEq/L. Tuy nhiên, khoảng giới hạn bình
thường này phụ thuộc từng bệnh viện. Nhiều bệnh viện thích sử dụng khoảng giới
hạn bình thường nhỏ hơn, 10-14, xấp xỉ ±1 SD (Standard Deviation: độ lệch chuẩn).
Khoảng giới hạn rộng hơn nữa là 9- 16 mEq/L, gần ±2 SD.Một vài type toan chuyển
hóa làm thêm ion H+ cùng với các anion không định lượng kết hợp vào trong dịch
ngoại bào. Sự thêm vào của acid H-Anion ảnh hưởng lên cả 2 vế của phương trình
tính AG. Ion H+ được đệm bởi HCO3 - và do đó làm giảm nồng độ HCO3 - , và anion làm
tăng AG do thêm vào các anion không định lượng (UA). Kết quả là nhiễm toan tăng
khoảng trống anion.
Trong thực hành lâm sàng, chúng ta chia toan chuyển hóa thành hai loại: khoảng
trống anion cao và bình thường (còn gọi là không khoảng trống anion hoặc tăng clo
máu). Nếu khoảng tróng anion tăng tới mức 30 mEq/L hoặc hơn, khi đó một toan
chuyển hóa tăng khoảng trống anion thực sự luôn xuất hiện bất kể tình trạng pH và
[HCO3 - ]. Các rối loạn toan- kiềm sẽ thảo luận ở các chương 7, 8, và 9.
www.diendanykhoa.com Page 21