Rob van Hest Capture-recapture Methods in Surveillance - RePub ...

Samenvatting
Samenvatting
Surveillance is een essentieel onderdeel van infectieziektebestrijding. Voor iedere vorm
van surveillance is de kwaliteit van de verzamelde gegevens, waaronder de volledigheid
van de rapportage van patiënten, van belang. Een gangbare vorm van surveillance zijn de
aangiften maar dit systeem kan foutpositieve meldingen bevatten terwijl vaak niet alle
patiënten die de aandoening wél hebben worden gerapporteerd. Het koppelen van
verschillende bestanden, dat wil zeggen het vergelijken van de patiëntengegevens binnen
verschillende registers die betrekking hebben op een bepaalde infectieziekte, is een
belangrijke methode om inzicht te krijgen in de kwaliteit en de volledigheid van
infectieziekteregistraties. De volledigheid van het aantal aangiften kan dan worden geschat
met behulp van de vangst-hervangst methode, een techniek die oorspronkelijk werd
ontwikkeld voor het schatten van de omvang van dierenpopulaties.
Na een korte inleiding over vangst-hervangst analyse bespreekt Hoofdstuk 1
aspecten van de onderrapportage van tuberculose, verschillende methoden om de
incidentie van tuberculose te schatten en de toepassing en de beperkingen van de vangsthervangst
methode op het gebied van tuberculose surveillance, gevolgd door een
overzicht en samenvatting van gepubliceerde vangst-hervangst onderzoeken op dit
gebied. Dit hoofdstuk noemt vervolgens de onderzoeksvragen die in dit proefschrift
worden behandeld: 1) Hoe beïnvloeden de kenmerken van verschillende infectieziekten
en hun registraties in Nederland de uitvoerbaarheid en betrouwbaarheid van de vangsthervangst
analyse; 2) Hoe beïnvloeden de kenmerken van verschillende surveillance
systemen voor tuberculose in verschillende landen de uitvoerbaarheid en
betrouwbaarheid van de vangst-hervangst analyse en 3) Hoe is de uitvoerbaarheid en
betrouwbaarheid van “truncated” modellen voor populatieschattingen voor
infectieziekten surveillance? Hoofdstuk 2 bespreekt de methodologie van vangsthervangst
analyse, beschrijft de onderliggende aannames en geeft de wiskundige structuur.
Alternatieve “truncated” modellen voor populatieschattingen, verwant aan de vangsthervangst
methode, worden kort benoemd. Het hoofdstuk bespreekt vervolgens de
toepassing en de beperkingen van vangst-hervangst analyse voor epidemiologisch
onderzoek en geeft een gestructureerd overzicht van relevante aandachtspunten bij het
voorbereiden, toepassen, presenteren en evalueren van vangst-hervangst onderzoeken. In
aanvulling op een eerder overzicht van vangst-hervangst onderzoeken gepubliceerd voor
1997 geeft Hoofdstuk 3 een overzicht en samenvatting van de vangst-hervangst studies
op het gebied van infectieziekten, gepubliceerd tussen 1997 en 2006.
In het kader van de eerste onderzoeksvraag van dit proefschrift beschrijft
Hoofdstuk 4 een vangst-hervangst analyse na koppeling van drie malaria registers om de
volledigheid van het aantal aangiften door artsen en laboratoria in 1996 te schatten. Zoals
voor alle onderzoeken in dit proefschrift die de volledigheid van het aantal aangiften
schatten werd gebruikt gemaakt van drie gangbare infectieziekteregistraties, namelijk het
aangifteregister, een laboratoriumuitslagenregister en het ziekenhuisopnameregister. Een
spaarzaam vangst-hervangst model, dat verstoring van de uitkomst door onderlinge
179