Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
meza-jantziak apaingarri liturgiko luxuzko bat imitatzen du,<br />
pintzelez marraztutako lepo luzeko hegaztiak, fruitu-kordak<br />
eta mozorroak dituela; mendel bordatuak, berriz, urdinez<br />
esgrafiatutako lanez itxuratzen dira. San Anbrosioren euritakoa<br />
ere groteskoz beteta dago, eta hauen artean kartela<br />
korreiforme mozorrodun bat, pitxar bateko fruituak mokokatzen<br />
dituzten hegazti batzuk, eta idi-buru bat ikusten dira.<br />
San Lukasen urre koloreko mantuan grotesko finez apaindu<br />
eta ezten edo puntzoiz eginiko loretxo batzuez profilatutako<br />
mendel bat nabarmentzen da. Pintzelez eginiko motibo<br />
estilizatuen artean dragoi bat, mozorro bat eta zentauro bat<br />
bereizten ditugu.<br />
Lehen gorputzeko horma-konketako hondo ikusgarrietan<br />
grotesko estofatuzko ordenantza bat errepikatzen da,<br />
behetik gora baititu honakoak: putti elkartuzko triada bat 126 ;<br />
zirkulu forman giza irudi bat kokoriko jarrita, landarezangoak<br />
dituena eta besoak mozorro metamorfoseatzen<br />
Grotesko ordenantza bat<br />
lehen gorputzeko hormakonka<br />
batean.<br />
Ordenanza de grutescos<br />
en una hornacina del<br />
primer cuerpo.<br />
126 La Calahorrako jauregiko balkoi-ate bateko kolometako fustearen<br />
erdian elkarri loturik ageri diren irudi hirukote dantzarien artean<br />
hiru putti daude; hauek maitasun sakratua adierazten dute, eta XV.<br />
mendearen amaierako apaindura lonbardarretatik eratorriak dira.<br />
FERNÁNDEZ GÓMEZ, M.: Los grutescos en la arquitectura española<br />
del Protorrenacimiento. Generalitat Valenciana. Valentzia, 1987,<br />
149 eta 154. orr.<br />
Argimutil apaindura duten zerrenda batzuen beheko zatian, halaber,<br />
hiru putti eusle ageri dira, hain zuzen Barthel Beham-en 1526ko<br />
batean eta R.B. maisuaren 1535-1536ko beste batean bezala.<br />
WARNCKE, C.P.: Die ornamentale Groteske in Deuschland, 1500-<br />
1650. Verlag Volker Spiess. Berlin, 1979. Band 1. Text und Bildokumentation,<br />
32 eta 49. orr. Band 2. Gesamtkatalog, 159 eta 295. orr.<br />
102<br />
Grotesko estofatuak<br />
San Lukasen mantuan.<br />
Grutescos estofados en el<br />
manto de San Lucas.<br />
ornamentos y cenefas de San Agustín, San Gregorio Magno,<br />
San Lucas y San Ambrosio y en los fondos de las hornacinas<br />
con tiras estereotipadas. Los motivos con los que los pintores<br />
abulenses demuestran su asimilación del lenguaje<br />
fantástico son los grutescos de las cenefas que recorren la<br />
capa pluvial del papa San Gregorio Magno. Realizadas en<br />
grisalla sobre fondo rajado simulan bordados en relieve con<br />
una figura humana foliácea de cuyos brazos salen máscaras,<br />
una cabecita de querubín alada y un bucráneo en la<br />
parte superior del cuello, y otra figura con una copa sobre<br />
la cabeza y un medallón con busto, en la parte vertical. La<br />
casulla de San Agustín imita un lujoso ornamento litúrgico<br />
con aves de largos cuellos, ensartos de frutos y máscaras<br />
dibujados a pincel, en tanto que las cenefas bordadas se<br />
simulan con labores esgrafiadas en azul. La capa pluvial de<br />
San Ambrosio está también salpicada por grutescos, entre<br />
los que se distinguen una cartela correiforme con máscara,<br />
unas aves que picotean los frutos de un jarrón, y un bucráneo.<br />
En el manto dorado de San Lucas resalta una cenefa<br />
decorada con finos grutescos y perfilada por florecitas picadas<br />
con punzón. Entre los estilizados motivos a punta de<br />
pincel distinguimos un dragón, una máscara y un centauro.<br />
En los fondos visibles de las hornacinas del primer cuerpo<br />
se repite una ordenanza de grutescos estofada, que está<br />
compuesta de abajo arriba por una tríada de putti enlazados<br />
126 , en forma de círculo una figura humana en cuclillas<br />
con piernas vegetalizadas, cuyos brazos se metamorfosean<br />
126 Entre las diferentes tripletas de figuras danzantes que aparecen<br />
enlazadas en la mitad del fuste de las columnas de una puertabalcón<br />
del palacio de La Calahorra, aparecen tres putti que representan<br />
el amor sagrado y derivan de decoraciones lombardas de<br />
fines del siglo XV. FERNÁNDEZ GÓMEZ, M.: Los grutescos en la<br />
arquitectura española del Protorrenacimiento. Generalitat Valenciana.<br />
Valencia, 1987, pp. 149 y 154.<br />
En la parte inferior de algunas tiras ornamentales con decoración de<br />
candelabros aparecen asimismo tres putti tenantes, como en una de<br />
1526 de Barthel Beham y otra de 1535-1536 del Maestro R.B.<br />
WARNCKE, C.P.: Die ornamentale Groteske in Deuschland, 1500-<br />
1650. Verlag Volker Spiess. Berlín, 1979. Band 1. Text und Bildokumentation,<br />
pp. 32 y 49. Band 2. Gesamtkatalog, láms. 159 y 295.