Untitled - Stichting Papua Erfgoed

voorbeeld geen verschil tussen een oom van moederszijde
en een oom van vaderszijde. Wc noemen zelfs ook
nog de man van vaders zuster en de man van moeders
zuster: 'oom'. Dat is, eerlijk gezegd, toch wel vreemd.
Het zijn toch vier (geheel) verschillende verwanten.
Bij de meeste Papoeastammen past tegenover elk van
deze verwanten een ander gedrag en dat uit zich dan ook
in de termen, waarmee elk van hen wordt aangeduid:
Natuurlijk is het niet mogelijk om voor elke verwant
een afzonderlijke term te gebruiken. Het gedragspatroon
is dan ook veel gevarieerder dan dat van de verwantschapstermen.
Stel je voor: ieder mens heeft weliswaar
slechts 7 verwanten van de eerste graad (primaire
verwanten): vader, moeder, broeder, zuster, man,
dochter en zoon, maar buiten je gezin zijn er 33 verwanten
van de tweede graad (secundaire verwanten),
zoals de broers van mijn vader, de man van mijn zuster,
enz., en 151 zg. tertiaire verwanten, zoals de vrouw van
vaders broer, de zuster van de man van mijn dochter,
enz., enz. Uit praktische overwegingen duiden ook
Papoea's van het binnenland van de Tor niet elk van
deze verwanten aan met een afzonderlijke term. Als
voorbeeld werd trouwens al genoemd de term owa,
waarmee zowel mijn vader als de broer van mijn vader
wordt bedoeld. Zo ontstonden er termen zoals onze
term: oom, die dus voor een hele groep van familieleden
gelden. Men noemt zo'n term een 'klassifikatoire
term'. Verschillende verwanten, tegenover wie een
a) Dit is een afkorting van Vaders Oudere Broer. Bij het afkorten van
verwantschapstermen worden steeds de eerste twee letters gebruikt van
elk woord. Moeders jongere broer is zo: MojoBr en VaZuMa betekent:
vaders zusters man.
43