Kyahi Hamongkarsa - Gamelan group Marsudi Raras

pencon pangkon: liggende gongs/keteltjes van
b.v. bonang en kenong.
pencu: slagknobbel.
pengesik: sikkelvormig mes.
penjol: scheef trekken.
penunggalan: kleine palu.
penyingen: gietvorm, gebakken uit een mengsel
van grijze klei, zand, steenslag en onverkoolde
brambut.
penyukat gogol: een lange ijzeren stang met
omgebogen punt die met de rechterhand wordt
gebruikt.
penyugat lakon: korte stangen die vroeger
werden gebruikt voor het vasthouden van de
gongs.
penyugat pengiwa: wat kleinere penyukat voor
de linkerhand.
dipepeh: bekloppen van de pasu vanaf de
buitenkant. De toon wordt hoger.
pepet: stomme of toonloze [e].
perbahan: houten hamer.
petèl: ijzeren, houweelvormige hamer.
pikul: 100 kati = 61,761 kilo
placak: ijzer pinnetje waarmee de wilah van de
saron en de gambang op hun plaats worden
gehouden.
plandhan: een in de grond gemetselde en
bepleisterde, ronde waterkuil, waarin
werkstukken worden afgekoeld.
plangkan: 1. houten bekisting voor gong
kemodhong. 2. rebab-standaard.
platar: vijl.
ploncon: houten omhulsel van een kendhang.
pluntur: 1. koord waarmee de klankstaven van
slenthem en gendèr boven de resonantiebuizen,
zijn opgehangen. 2. koord waarop de keteltjes
van kenong en bonang rusten.
prapeh: dikke cilindervormige houten hamer.
prapèn: de haard van de smidse.
propogan: een bolvormige verbinding tussen de
congklok en de telale.
punuk: afsluitsteen van de haardplaats, waardoor
een of twee buizen of suling lopen.
pura: vorstelijk paleis.
pusaka: geëerd erfstuk.
puspa rinonce: bloemenslinger.
rai: het vlakke gedeelte direct naast de
slagknobbel.
rancakan: algemene benaming voor het onderstel
van gamelaninstrumenten.
ratus: geurige kruiden in de vorm van wierook.
68
rebab: twee-snarige van oorsprong Arabische
viool, die rechtstandig wordt bespeeld.
recep: 1. het gebied op pencon instrumenten
tussen de rai en de dudu. 2. de zijvlakken van
wilah blimbingan.
rewang: leerling van de gongsmid.
ros: natuurlijk tussenschot in een stuk bamboe.
salung: koperen waterketel.
santen: geconcentreerde kokosmelk.
saron: slaginstrument met wilah polos staven.
saron barung: de middelste gestemde saron.
saron demung: laagst gestemde saron.
saron panerus: hoogst gestemde saron ook wel
peking genoemd.
saron wilah sanga: als saron barung maar met
extra hoge twee en drie.
selèt: wegwerken van oneffenheden op de
opstaande gongrand.
sego golong: offergave in de vorm van nasi gurih
balletjes ter grote van een tennisbal.
semangka: meloen.
sesajen: offerande.
sila: kleermakerszit.
sima: tijger
singkong: cassave.
siter peking: kleine, langwerpige siter, die aan
twee kanten te bespelen is.
slametan: gemeenschappelijk ceremoniële
maaltijd.
sléndro: zie laras sléndro.
slenthem: laagst gestemde van de balungan-
instrumenten.
slentho: een slenthem met wilah pencon. Wordt
soms nog in hofgamelans gebruikt.
SMKI: Sekolah Marengah Kejuruan Indonesia,
eerste middelbare opleiding voor musici in Solo.
disok: het gieten van de gongspijs in de vorm.
srimpi: ceremoniële Javaanse hofdans, gedanst
door 4 en soms 5 danseressen.
STSI: Sekolah Tinggi Seni Indonesia.
Conservatorium te Solo, opvolger van ASKI.
sudah: verlies, in dit geval van grondstoffen.
suh: 1. leren of bamboe ringetje dat gebruikt
wordt om de banden van een kendhang aan te
spannen. 2. bamboeringetje dat om het mondstuk
van een suling zit.
suling: 1. bamboefluit. 2. tuit waaraan een
blaasbalg kan worden bevestigd.
supit: nijptang.
Surakarta: Solo.