Hoe de rode ster (pdf) - Jan van de Pavert - Xs4all

van een gebouw is een beeld - een skulptura; verdere betekenis werd er niet aan verleend.
Ook andere bijschriften zijn dermate neutraal in hun toeschrijving van functies, dat het lijkt of
de functionele invulling volgde op het ontwerp; in die zin zijn de Stalinistische gebouwen
algemeen, boven hun functie verheven. 112 Bij een foto met een omvangrijke ruimte met
donkere, natuurstenen zuilen met gelobd profiel, ingelegde vloeren en flinke armaturen - een
allerminst neutrale ruimte - staat alleen: vestibule in het souterrain. Waarom een doorgang op
een van de foto's is gedecoreerd met korenschoven, blijft onduidelijk; het lijkt of elke deur
met korenschoven kan zijn gedecoreerd, alsof het palet aan symbolen gelijkelijk over het hele
gebouw is uitgespreid. 113 De begeleidende tekst uit het blad wordt iets rijker in bewoordingen
wanneer wordt gemeld dat het een blijk is van het kunnen van de Sovjet architectuur, en
wordt zelfs overdadig in de opsommingen van de weelde, waarin precies wordt gemeld
hoeveel stukken natuursteen zijn verwerkt, wat de hoogte is van de gebouwen, enzovoorts.
Uiteindelijk volgt de lofprijzing van het genie van Stalin, waaruit het gebouw is
voortgevloeid. In het voorwoord tot het Jaarboek van de architectuur uit 1953 wordt eerst de
grote hoogte genoemd waarop de architectuur zich bevindt en heet het, in de laatste twee
alinea's: "De belangrijkste kennis voor de overwinnende theorie en praktijk van de Sovjet
bouwkunde is aanwezig in het wetenschappelijke werk van J. V. Stalin, "Marxisme en
taalkundige vragen".
"De Historische besluiten van de 19 e congres van de partij en het werk van Stalin
"Economische problemen van het socialisme in de SSSR", in welke de weg is bevolen van de
geleidelijke overgang uit het socialisme naar het communisme, wijzen de Sovjet
bouwkundigen naar hun toekomstige scheppende prestaties." 114 Algemeen zijn dergelijke
teksten bij bouwwerken geformaliseerd terwijl zij, geheel onafhankelijk van het specifieke
project, steeds weer de offers van het volk of de successen van de architectuur noemen en
uiteindelijk de oorsprong van dat alles, die is ontstaan uit Stalin. Een goed voorbeeld van
deze geformaliseerde taal wordt ook gevonden in een boek over de metro in Moskou, dat in
1946 in Duitsland werd uitgegeven door de Sovjet-militaire administratie. A-typisch lijkt
alleen dat hier ook Kaganovič wordt geprezen, maar Kaganovič is de enige die wat betreft dit
type lofprijzing zo dicht in de buurt van Stalin kwam: "(...) breite Massen der Werktätigen
helfen die Schwierigkeiten zu überwinden, die bei einem so groβem Bau unvermeitlich sind.
112 zie noot 106. Het type onderschriften in dat nummer is gelijk aan dat in andere nummers (nummers 7 en 12
uit hetzelfde jaar) en in het jaarboek Sovjetskaja Architektoera. Jezjegodnik II (Moskou 1953).
113 A. Gegello, 'Novyj uspech sovetskoj architektury. Vysotnoe zdanie na Smolenskoj Plošadi' (Nieuw succes
van de Sovjet Architectuur. Hoogbouw aan het Smolenskplein), Architektura SSSR. 11 (1952), 13-22.
114 Sovjetskaja Architektura. Ježegodnik II, p. 10
49