dpo_8356.pdf

andere Leerjlulken. 119
vormd en vormen kunnen. Maar dat op deezen
grond en bodem van onze ziel. waar op even zoo
veele goede vruchten konden groeijen, als 'er onkruid
op uitfchiet, meer kwaads dan goeds voortfpru.it,
is maar al te zeeker en alleenlyk aan ons
zeiven toe te fchryven, maar niet aan een vreemd
bederf, zonder ons toedoen op ons overgeërfd.
Het is boven dien eene zeer wezenlyke eigenlchap
van een verftandig fchepzel, dat hy eene volkomen
vryen wil bezitte. Zonder dien. is hem verftand,
kunde, vermoogen om te onderzoeken en te
beproeven, alles te vergeefsch gefchonken: hy
handelt dan niet naar eigen inzien en keuze, en in
dit geval moet alle waardy en zedelyke waarde der
menschlyke daaden noodzaaklyk wegvallen. De
mensch heeft daarom niet alleen als een verftandig
fchepzel, maar ook als iemand, dievan zyne handelingen
kan en zal reekenfchap doen, .en wien goed zoo
wel als kwaad, leven en dood, gelyk de H. Schrift
zegt, GOD, getrouw te zyn of aan de zinnelykheid
den voorrang te geeven, wordt voorgefteld, eenen
volkomen vryen wil. Kiest hy naar dènzelven verkeerd,
volbrengt hy het kwaad evenwel, en begaat
hy Hechte daaden, geeft hy aan een fchynbaar
goed boven een waar, en aan het geen zinlyk en verganglyk
is boven het geen hemelsch en eeuwig is,
den voorrang, dan is het zyn eigen fchuld alleen.
De zonde hangt daarom geheel en al van den mensch
en zyne keuze alleen af. Verkeerde en onwettige
handelingen, begeertens en denkbeelden, welken
uit eene onoverwinlyke onweetendheid hunnen oor-
H 4 fprong