dpo_8356.pdf

Hoofdft. VIII. Over den H. Geest. 51
lende zeldzaame en ten deele raadzelachtige denkbeelden
over de wereldziel van PLATO zyn hun, die
de gevoelens der oude wysgeeren kennen, genoeg,
zaam bewust. En deeze zelfde denkbeelden omtrent
den H. Geest als de ziel der wereld, vindt men door
zeer groote mannen van de rechtzinnige party omhelsd.
Zoo dacht GREGORIUS vmNazianJenen, een
der fchranderfle Godgeleerden van de vierde eeuw,
en een man, die wegens zyne vroomheid en vreedzaame
gevoelens nog eerwaardiger is, dan door zyne
Godgeleerde kundigheden. Die genen onder de
Grieken, zegt hy, die inzicht in Godlyke dingen gehad
hebbenden nader met ons overeen komen, hebben
zich, zoo my dunkt, den H. Geest even zoo voorgefteld,
fchoon zy hem anders noemen, naamlyk de ziel van het
geheel-al, en met eenen anderen naam (y). Voor wat
anders moest GREGORIUS den H. Geest houden ,
dan voor de algemeene alles doordringende wereldziel,
wanneer hy gelooven konde, dat de Heidenen
van meerder doorzicht, op de zelfde wyze als de
Christenen hieromtrent gedacht, en zich enkel daar
door van hen onderfcheiden, dat zy hem niet H.
Geest, maar de ziel van het geheel-al noemden.
Niets anders zyn de denkbeelden gefield , welke
CYRILLUS van Alexandrièn zich omtrent den H.
Geest vormde. De verfiandigen onder de Heidenen,
zegt hy, voeren in plaatze van den H. Geest een derde
in, naamlyk de Ziel, waar door al het leevendige bezield
en leevendig gemaakt en gthouden wordt, en de-
(y) GEEGORII NAZUNZ. Orat. de Spirit. S. p. 220.
D 2
wel»