Archeologische Kroniek - Historische Vereniging Holland

Archeologische kroniek Noord-Holland 2003 49
cheologische begeleid. De aannemer, die werkt in opdracht van ProRail, heeft de kano evenwel
toevallig ontdekt en de vondst direct aan de provincie gemeld. De vondst van dit eerste
(vermoedelijk) prehistorische schip in Noord-Holland is van buitengewoon groot cultuurhistorisch
en wetenschappelijk belang, zo menen onder meer deskundigen van het Nederlands
Instituut voor Scheeps- en OnderwaterArcheologie (NISA). Niet alleen geeft de vondst
van de kano het belang van onze water-gerelateerde cultuurhistorie weer, maar ook de buitengewoon
hoge archeologische waarde van het gehele Oer-IJ-gebied, het mondingsgebied
van een vroegere noordelijke vertakking van de Rijn. In opdracht van de provincie Noord-
Holland is de kano door archeologen van bureau Hollandia gelicht en overgebracht naar het
NISA in Lelystad. ProRail, opdrachtgever van de bouw van de tunnel, betaalde de fabricage
van een stalen bekisting waarmee de kano werd gelicht. Bij het Nederlands Instituut voor
Scheeps- en OnderwaterAcheologie in Lelystad zal de kano verder worden onderzocht en
geconserveerd. Dit zal bijna twee jaar gaan duren. Daarna wordt de kano overgebracht naar
het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten te Wormer.
Provincie Noord-Holland, R. van Eerden
Uitgeest * Uitgeester- en Heemskerkerbroek | De Rijksdienst voor het Oudheidkundig
Bodemonderzoek (ROB) heeft in december 2002 en januari 2003 een booronderzoek laten
uitvoeren ten behoeve van kwaliteitsbepalend onderzoek op zes terreinen. De zes terreinen
staan op de Archeologische Monumentenkaart (AMK) aangegeven en er zijn sporen van bewoning
uit de late ijzertijd en/of Inheems-Romeinse tijd aanwezig. Dit kwaliteitsbepalend
onderzoek van de ROB maakt deel uit van het NWO/BBO-programma ‘From Oer-IJ estuary
to coastal landscape’. Alle terreinen liggen in de polder Uitgeester- en Heemskerkerbroek
in de gemeente Uitgeest. Doel van het booronderzoek was het bepalen van de positie van de
archeologische laag in relatie tot het landschap en de waterhuishouding. Tevens moesten er
monsters verzameld worden voor archeobotanisch onderzoek en zijn per terrein twee peilbuizen
geplaatst.
In een groot aantal boringen is op gemiddeld 0,45 m onder het maaiveld een ‘vuile’ laag
aangetroffen. Deze vuile laag bestaat uit een (bruin)grijze, vaak vlekkerige kleilaag. Hoewel
in deze laag vrijwel geen archeologische indicatoren zijn aangetroffen, kan deze op basis
van eerder uitgevoerd archeologisch onderzoek als een archeologische (vondst)laag worden
geïnterpreteerd.
De kwaliteit van de vondstlaag is onder andere afhankelijk van de stand van het grondwaterpeil.
Ligt de vondstlaag boven het grondwater dan kan dat leiden tot erosie c.q. het verdwijnen
van organische bestanddelen als plantenresten of hout. Op drie van de zes terreinen
waarin de archeologische laag is aangetroffen, bevond deze zich rond de gemiddeld
hoogste grondwaterstand. Dit kan dus nadelige gevolgen kan hebben voor de kwaliteit van
eventueel aanwezig archeologisch materiaal. Op de drie andere terreinen ligt het gemiddelde
grondwaterpeil juist boven de (top van de) archeologische laag. Hier zullen dan ook de
nadelige gevolgen veel minder zijn. De resultaten van het kwaliteitsbepalend onderzoek
worden te zijnertijd door de ROB gepubliceerd.