13.09.2013 Views

Archeologische Kroniek - Historische Vereniging Holland

Archeologische Kroniek - Historische Vereniging Holland

Archeologische Kroniek - Historische Vereniging Holland

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

54 <strong>Archeologische</strong> kroniek Noord-<strong>Holland</strong> 2003<br />

keerd om nogmaals het zand door de netten te schudden. De methode blijkt erg efficiënt en<br />

is qua materiaal goedkoop. Zo was het wrak BZN 8 op diverse plaatsen ver onderslepen met<br />

tot 1 m diepe slijpgeulen. Hier is het gelukt alle slijpgeulen onder en rond de constructie te<br />

laten dichtzanden en het merendeel van de constructie onder het zand te krijgen, zodat bijvoorbeeld<br />

de paalworm zijn schadelijke werk niet meer kan doen en het wrak niet langer getroffen<br />

kan worden door sleepnetten.<br />

Behalve deze afdekwerkzaamheden zijn enkele andere van de twaalf wrakken kort geïnspecteerd<br />

om de voortgang van het degradatieproces in de gaten te houden. Dat gaat hier en<br />

daar dramatisch snel. Zo dreigen de laatste resten van wrak BZN 4 verloren te gaan. Deze<br />

was bij de eerste verkenning door het NISA (1999) al zover uitgespoeld, dat het met eenvoudige<br />

middelen niet meer was te beschermen. We spreken hier over hoogteverschillen van 2<br />

tot 3 m en op een enkele plaats tot wel 5 m! Dit schip is gebouwd rond 1744 en vergaan omstreeks<br />

het derde kwart van de 18de eeuw. Het betreft een Westindiëvaarder met een lading<br />

koffie, vermoedelijk uit Santo Domingo, verpakt in tropisch hardhouten vaten met overdrukventielen<br />

en verschillende kras- en brandmerken. Zo’n 24 tonnen met 9 verschillende<br />

merktekens zijn geborgen en gedocumenteerd (afb.31 & 32). Daarnaast maakten verschillende<br />

soorten onbewerkt tropisch hardhout uit Zuid-Amerika deel uit van de lading. Het is<br />

tot nu toe de enige Westindiëvaarder die we kennen in onze contreien.<br />

Afb. 31. Waddenzee * Burgzand. Ton LL uit BZN 4 wordt boven water opgegraven.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!