Archeologische Kroniek - Historische Vereniging Holland

74 Archeologische kroniek Zuid-Holland
rust is een Duinkerke-0 afzetting. De veenlaag is in de vroege ijzertijd afgezet (vanaf 500
voor Chr.).
Na het verwijderen van de fundamenten van de 20ste-eeuwse boerderij met het woonhuis
werd een werkput aangelegd op de plaats van de nieuwbouw van de boerderettes. De diepte
van de bouwput is bepalend geweest voor de aanlegdiepte van de werkput. Al snel bleek dat
bij de bouw van de boerderij in 1927 de resten van de 17de-eeuwse rigoureus gesloopt zijn.
Het bestaan van deze voorganger is bekend van oude foto’s en kaarten. Behalve enkele
resten van uitgebroken muurwerk werd slechts een geroerd pakket grond aangetroffen. Na
het verwijderen van deze geroerde laag werd een vaste humeuze venige kleilaag met houtresten,
baksteen, leisteen, slachtafval en scherfmateriaal uit de 16e eeuw aangetroffen. Vermeldenswaard
is een blok natuursteen met een boorgat. Het betreft vermoedelijk de draaisteen
van een deurpost. Onder de 16de-eeuwse cultuurlaag bevindt zich het natuurlijke bodemprofiel
van zwak siltige klei dat uiteindelijk overgaat in veen. De vroegste bewoningssporen
gaan terug tot het midden van de 16de eeuw. Van de 14de-eeuwse uithof van de Abdij
van Egmond werden helaas geen resten aangetroffen. De boerderij en zijn voorganger(s)
zijn grotendeels gebouwd op een natuurlijke ondergrond.
Synthegra Archeologie, Eric van der Kuijl
Den Haag * Achterom 36-40 | In mei en juni vond archeologisch onderzoek plaats in het
Achterom, waar eerder in 2000 en 2002 ook al werd gegraven (zie: Archeologische Kroniek
2000, p. 86). Het onderzoek kon pas dit voorjaar worden voltooid na de sloop van de achterhuizen
van Achterom 42 en 44. Doel van het onderzoek was om een completer beeld te krijgen
van de ontwikkeling van de (Haagse) Beek en de daaraan grenzende bebouwing vanaf
de 15de eeuw. Parallel aan het Achterom liep vanaf de 14de eeuw een gegraven arm van de
Beek. Deze watergang was door de veenlaag tot in het watervoerende strandvlaktezand uitgegraven.
De zijarm van de Beek heeft diverse fasen gekend; van een eenvoudig slootprofiel
met een beschoeiing van vlechtwerk, via een wat steviger beschoeiingsconstructie van palen
en planken naar een gesloten bakstenen overkluizing in de 17de eeuw.
De oudste bebouwing bestond uit huizen van handwerkslieden uit de 15de eeuw (archeologisch
onderzoek 2000 en 2002). Dit waren huizen van onder meer leerlooiers, die het water
van de gegraven zijarm van de Beek gebruikten om huiden te wassen. Door andere omwonenden
werd daar eveneens afval geloosd. In de ophogingen langs de oevers en in de vulling
van de Beek werd afval teruggevonden, waaronder een aantal drink- en schenkkannen
van steengoed uit de late 14de eeuw en gedraaide houten kommen uit de 15de eeuw. In de
loop van de 17de en de 18de eeuw werden enkele panden over de Beek uitgebreid met rioolaansluitingen
in de overkluizing van de Beek. Overige sporen die uit deze perioden aangetroffen
werden, zijn vloeren, riolen, waterkelders, een waterput, een tonput en een haard
(afb. 38). Verder werd in de vulling van de Beek-arm een kleine hoeveelheid 17de-eeuws afval
aangetroffen, met daarin onder meer twee loden kolfsloffen (afb. 39). Tegen het einde
van de 19de eeuw werd dit deel van de Beek definitief gedempt en werd er een riool aangelegd.
Afdeling Archeologie, Dienst Stadsbeheer, Gemeente Den Haag, A. Pavlović & M.M.A. van Veen