Vanonder de koperen ploert - Hans Vervoort

Jogja I, de kraton en het waterpaleis
De kraton hebben we tijdens de rondrit vanuit de andong al
gezien, en de volgende dag brengen we er een bezoek. In
betja's gaan we op pad en bereiken na een kwartiertje gedelegeerd
fietsen de brede oprijlaan van het sultanpaleis. We
gaan de poort binnen en moeten ons melden bij een kleine
open loods. Binnen zitten op een soort verhoging een aantal
ernstige, wat oudere heren met brillen op, keurig gekleed
in sarong en jasje en met zo'n mooi hoofddeksel op
dat mij altijd doet denken aan die kunstig gevouwen servetten
die je in de betere restaurants nog wel aantreft, meestal
met wijnglazen ernaast.
We moeten ons registreren, Indonesië kent een ware registreermanie
en nadat we voornaam, achternaam, nationaliteit,
geslacht hebben ingevuld krijgen we een gids toegewezen.
Ze komt aanlopen uit een speciaal gidsen-wachthokje,
een gezellige dikke dame in sarong en kebaja, die
het sappige Nederlands spreekt dat je in Holland nog maar
zelden hoort, geassimileerd als de meeste Indische mensen
zijn.
De kraton bestaat uit een serie pleinen met gebouwen
erop en eromheen. Naarmate je dieper doordringt in het
paleisgebied worden de pleinen meer privé.
De woningen mogen uiteraard niet bezocht worden, er
verblijven nog heel wat familieleden van de sultan in het
paleis, de toeristische bezichtiging beperkt zich tot de pendopo-
achtige gebouwtjes, open bouwsels die bestaan uit
een dak op pilaren. Daaronder staan de bezienswaardigheden
uitgestald: oude tot zeer oude gamelaninstrumenten,
draagstoelen van groot tot klein.
Ik vind het allemaal prachtig en charmant, de pilaren
zijn kunstig versierd en in vers groen en geel geschilderd,
en een paar van die gebouwtjes op rij zijn een verrukking
voor het oog. Bouke doet het sterk aan Volendam en muziektenten
denken. Zo heeft iedereen wel zijn cynische momenten.
De gids heeft ons al in het begin uitgelegd dat het verboden
is om foto's te maken waar mensen op staan, want dat
soort toerisme (Mien naast beeld en op de achtergrond een
authentieke Indonesiër met kris) wordt niet aangemoedigd.
Ik houd me er scrupuleus aan, want dat is het soort
maatregelen waar ik helemaal in kan meekomen. Het is
ook niet moeilijk, want slechts af en toe steekt een dignitaris
de pleintjes over, meestal perfect gekleed met sarong en
kris, en opvallend vaak gebrild. Problemen rijzen pas als
we achternagezeten worden door een grote club toeristen
waarin we zonder moeite de groep herkennen die in de