Vanonder de koperen ploert - Hans Vervoort

Van Semarang naar Surabaja
Na vijf dagen Semarang besluiten we richting Surabaja te
reizen. We zullen nu de nachttrein eens proberen, het
pronkstukje van de Indonesische spoorwegen, airconditioned,
speciale slaap-zitplaatsen, ontbijt inbegrepen. Luxer
kan het niet. De voor Nederlandse begrippen zeer goedkope
kaartjes zijn geregeld door de attente mevrouwen van
het Telemoyo hotel en 's nachts om twaalf uur zitten we op
het station. De trein zal om één uur vertrekken, maar liever
te vroeg dan te laat. Ondanks het nachtelijk uur is het gezellig
druk op het stationnetje. De restauratie biedt allerlei
drinkwaren en snoepgoed en we slaan heel wat in, want je
weet nooit waar we morgen terechtkomen in Surabaja. Het
wordt één uur, twee uur, drie uur. De kinderen darren verdwaasd
rond, geheel over hun slaap heen, af en toe maken
we een wandeling met ze. Driemaal ga ik met Marco naar
het toilet, dat me een huiselijk gevoel geeft omdat er `bezet'
en `vrij' op de deurknop staat. Uit de stortbak groeit een
schaduwplant, dat is dan weer typisch Indisch.
Zo tegen drie uur raken we zelf toch wel erg vermoeid.
Grappend komen we tot de conclusie dat dit toch geen fascistisch
land is, anders reden de treinen wel op tijd. Haha.
Via de kinderen raken we in gesprek met een zeer dikke
mevrouw die naast ons zit te wachten. Ze reist zelf niet mee,
maar is hier om mensen op te vangen die met de trein uit
Jakarta komen. Ze waarschuwt ons ernstig voor de diefachtigheid
van de Surabajanen (iedereen waarschuwt voor
de steellust van de bewoners van de volgende plaats) en met
name voor de Madoerezen: nóóit in een betja van een Madoerees
gaan zitten, ja mevrouw, wild zijn ze, zo gevaarlijk.
We durven haar niet te vertellen dat we geen Madoerees
van een Soendanees of Javaan kunnen onderscheiden,
want dat klinkt zo van: `Alle Chinezen lijken op elkaar.'
Eindelijk, om halfvier, komt de trein aan. Slaperig klimmen
we naar binnen, de lucht is te snijden. Als dit airconditioning
heet, dan liever een gewone trein met de raampjes
open. Onze keurig genummerde kaartjes blijken te behoren
bij reeds bezette plaatsen en de inzittenden houden
zich zorgvuldig slapend. De conducteur kan er ook niets
aan doen, ze zijn tweemaal verkocht zegt hij, en mijn suggestie
of er niet eens gekeken kan worden naar de nummers
op de kaartjes van de mensen die er nu zitten, negeert
hij fijntjes. Hij wijst op de lege plaatsen die hier en daar nog
te vinden zijn. Normaal zou ik me niet druk maken, maar
over hun toeren geraakte kinderen zomaar midden tussen
vreemden zetten, dat lijkt me niks. Maja, Bouke en ik laten