Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Moderne ...

• Planning
• Uitvoering
• Evaluatie
• Herstel
Achtergrondkennis ontwikkelen;
Ondersteuning zoeken;
Een woordenlijst maken;
Behoeften van de gesprekspartner bepalen;
Interpretatie-eenheid kiezen.
Vooruitzien: invoer verwerken en tegelijkertijd onvertraagd het laatste brok formuleren;
Mogelijkheden en equivalenten opmerken;
Kloven overbruggen.
Overeenstemming van twee versies controleren;
Consistentie van taalgebruik controleren.
Verfijnen door raadplegen van woordenboeken of thesaurus;
Experts en bronnen raadplegen.
Toelichtende schalen zijn nog niet beschikbaar.
Gebruikers van het Referentiekader zouden kunnen overwegen en, indien van toepassing, vermelden:
• welke bemiddelende activiteiten de leerder zal moeten kunnen uitvoeren.
4.4.5 Non-verbale communicatie
4.4.5.1 Enkele praktische handelingen waarmee taalactiviteiten (gewoonlijk mondelinge activiteiten in
rechtstreeks contact) gepaard gaan, zijn:
• wijzen, bijvoorbeeld met een vinger, hand, blik, hoofdbeweging. Deze handelingen worden uitgevoerd
in combinatie met aanwijzende voornaamwoorden ter aanduiding van dingen, personen,
enzovoort: ‘Mag ik deze hebben? Nee, niet die, deze’;
• demonstreren in combinatie met aanwijzende voornaamwoorden en werkwoorden in de onvoltooid
tegenwoordige tijd, bijvoorbeeld ‘Dan neem ik deze en maak hem hier vast. Nu jij!’;
• duidelijk waarneembare handelingen die bekend mogen worden verondersteld in een verhaal,
commentaar, opdracht, enzovoort, bijvoorbeeld ‘Niet doen!’, ‘Goed gedaan jongens!’, ‘Komt dat
schot, goal!’ In al deze gevallen is de taaluiting alleen te interpreteren wanneer de handeling wordt
waargenomen.
Gebruikers van het Referentiekader zouden kunnen overwegen en, indien van toepassing, vermelden:
• hoe vaardig leerders moeten kunnen zijn in het afstemmen van handelingen op woorden, en omgekeerd;
• in welke situaties zij dit moeten doen.
4.4.5.2 Paralinguïstische verschijnselen zijn:
Lichaamstaal. Paralinguïstische lichaamstaal verschilt in die zin van praktische handelingen begeleid
door taal, dat zij aan conventies aangepaste betekenissen draagt, die van cultuur tot cultuur sterk
kunnen verschillen. In veel Europese landen komen de volgende voorbeelden van lichaamstaal voor:
• gebaar (bijvoorbeeld de gebalde vuist als teken van protest);
• gezichtsuitdrukking (glimlach, stuurse blik);
• lichaamshouding (inzakken is ‘wanhoop’, voorover zitten betekent ‘levendige belangstelling’);
• oogcontact (bijvoorbeeld een knipoog van verstandhouding of ongelovig voor zich uitstaren);
• lichaamscontact (zoen, handdruk);
• nabijheid (dichtbij staan of afstand houden).
Gebruik van buitentalige spreekgeluiden. Zulke geluiden (of woorddelen) zijn paralinguïstisch omdat ze
weliswaar aan conventies aangepaste betekenissen dragen maar buiten het reguliere fonologische
systeem van een taal vallen. Enkele voorbeelden zijn:
84
Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Moderne Vreemde Talen: Leren, Onderwijzen, Beoordelen