Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sociale omgeving<br />
Jongeren gaan zelden alleen uit. Jongens gaan vooral uit in grotere groepen, meisjes vaker in duo’s 150 .<br />
De groep is sterk bepalend voor het gedrag van jongeren tijdens het uitgaan. Zo wordt het drinktempo,<br />
vooral bij jongens, sterk bepaald door het drinktempo van de groep 151 . Jongeren die in grote<br />
groepen uitgaan, drinken dan ook meer 152 . Veel gewelddadige acties vinden plaats tussen groepen 153 .<br />
In time-out situaties voelen jongeren zich vaak sterker met hun groep verbonden (‘we springen<br />
samen uit de band’) 154 . Alcohol versterkt ‘male bonding’ 155 en het groepsgevoel, maar ook negatieve<br />
gevoelens richting andere groepen; het wij-zij-gevoel 156 . Bij ordeverstoringen is er vaak sprake van<br />
een sterk wij-zij-gevoel 157 . Indien er veel verschillende groepen zijn die elkaar niet kennen, is de kans op<br />
geweld groter 158 .<br />
Uit een typologie van geweldplegers bij uitgaanssituaties en grootschalige evenementen blijkt dat<br />
hierbij vooral twee typen geweldplegers betrokken zijn: de beïnvloedbare jongere en de incidentele pleger<br />
onder invloed. Bij beide typen daders is de sociale omgeving sterk van invloed 159 . Dat hangt mogelijk<br />
samen met hun relatief jonge leeftijd (de meeste beïnvloedbare jongeren zijn niet ouder dan 25 jaar)<br />
en hun middelengebruik 160 . Deze beïnvloedbaarheid wordt ook wel gekenschetst als het ‘jonge<br />
mannen syndroom’: de neiging tot riskant gedrag om de positie binnen de groep te versterken 161 . De<br />
kans op geweld neemt dan ook toe in omgevingen met een sterke machocultuur (zoals bij voetbal) en<br />
als mannen elkaar niet kennen 162 .<br />
Aanwezigheid van vrouwen heeft meestal een kalmerend effect, maar kan ook juist opruiend<br />
werken 163 , vooral in een sterk geseksualiseerde en seksueel competitieve omgeving 164 . Dan<br />
worden macho-gevoelens aangewakkerd en strijden mannen om de aandacht van vrouwen 165 .<br />
Typisch machogedrag hangt samen met een hoog testosteron-niveau. Aanwezigheid van<br />
vrouwen zorgt er vooral bij mannen met veel testosteron voor toename van de hoeveelheid<br />
testosteron 166 . Aanwezigheid van een aantrekkelijk meisje zorgt bij de meeste jonge mannen<br />
voor toename van hun testosteron-niveau en hun bereidheid om risico’s te nemen 167 .<br />
150<br />
Bieleman e.a., 1998<br />
151<br />
Bot, 2007; Knibbe, Oosteveen & Van de Goor, 2001<br />
152<br />
Bieleman e.a., 1998, p.39<br />
153<br />
Lemmers & Riper, 2005<br />
154<br />
Van der Linden, 2004<br />
155<br />
O’Connor & Dickson, in ICAP, 2008<br />
156<br />
Ferwerda e.a., 2012<br />
157<br />
Muller e.a., 2011<br />
158<br />
Homel, Tomson e.a., 1992<br />
159<br />
Bakker e.a 2010<br />
160<br />
Ferwerda e.a. 2012<br />
161<br />
Wilson&Daly, 1985<br />
162<br />
Graham & Homel, 2008; Scott. & Dedel, 2006<br />
163<br />
Scott. & Dedel, 2006<br />
164<br />
Hughes et al 2012; De Groot & Van der Land, 2012.<br />
165<br />
Marsh & Fox Kibby, 1992<br />
166<br />
Van der Meij e.a., 2008<br />
167<br />
Ronay & Von Hippel, 2010<br />
218 | COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN