Deelrapport 3: Hoe Dionysos - Universiteit Twente

gen: Ga eens schreeuwen of doe eens gek voor de camera. In elk geval iets in die richting. Je kon
duidelijk merken dat ze zoiets wilden’ (R11).
Volgens een van de ondernemers uit Haren moet de pers beter nadenken over wat ze doet en waarom
ze dat doet. ‘Ze zijn alleen maar bezig met het signaleren van het afwijkende. Ze kloppen dat op en half
Nederland kijkt ernaar. Dat wordt betaald (…) Die journalisten maakten allerlei foto’s, dat vinden die
jongeren alleen maar leuk. Er werd dan ook een hele bende stoelen op straat gegooid en in de fik
gestoken’ (R49). Dat lampen en camera’s op de jeugd een grote aantrekkingskracht uitoefenen, wordt
ook door een jongerenwerker gezegd. Dan kom je immers op de tv. Het is hem wel opgevallen dat
sommige journalisten daarover nadenken. ‘Op een zeker moment zei iemand van TV Noord: Volgens
mij moeten we de lamp uit doen. Hij zag dat hij zelf een onderdeel van het geheel aan het worden was.
Dat zag je niet bij andere media’ (R53). Een stadswacht stelt dat de massale aanwezigheid van media
door mensen als een trekpleister ervaren wordt (R61). Een vader wiens zoon stiekem naar het feest was
gegaan vertelt: ‘Het eerste was mijn zoon zei toen hij terugkwam was: ‘‘Papa, ik sta met Rutger
Castricum van Pownews op de foto! Want die was er ook!” Sensatie natuurlijk. Even later zei hij: “Papa
ik heb ook een filmpje van hoe de mensen uit de trein komen!” In zijn totaliteit liet hij dus iets blijken
van: “Ik ben erbij geweest!”…’ (R28). Al deze observaties en overwegingen komen aan bod in de wat
langere passage die we hieronder opnemen. Ze stamt uit het gesprek met een persoon die de ontwikkelingen
op 21 september zeer nauwgezet volgde.
‘Er liepen allemaal cameraploegen door de straat. Mijn vrouw had ’s morgens om 9 uur al drie microfoons onder
haar neus gehad. In feite was er donderdagavond al een filmploeg met camera. Dan stapt iedereen die daar [bij
het huis van Merthe] langs fietst natuurlijk even af. Het nieuws was er ook al, die deden een interview met mijn
buurman (…). Toen het nog licht was, om een uur of vijf, kwamen [er van] die camerajongens aanrijden. Er was
een gigantische gretigheid. Zo van: Er gaat wat gebeuren hè. Die Rutger liep daar rond, de Jakhalzen liepen er
rond, de NOS, noem maar op… Om 17 uur werd ik gebeld door een collega die zei: Ik zie dat je op internet bent. Er
was een gast met zo’n livestreamcamera dus alles kwam direct op het internet (…) Op een zeker moment loopt
daar zo’n radioreporter van TV Noord verslag te doen. Die staat bij mij in de tuin en vraagt: Goh, wat vindt u nu
hiervan Er kwam van alles langs, dus die opnames hebben zeker een kwartier geduurd (…) Het is natuurlijk wel
heel groot gemaakt. Zonder de krant was er geen hond gekomen. Op een gegeven moment ging iedereen elkaar
natuurlijk napraten. Als het journaal ermee opent, dan weet je dat het een ontzettende hype wordt’ (R43).
Laten we nog even stilstaan bij de uitzendingen die per livestream plaatsvonden. Volgens een scholiere
had TV Noord vanaf de Jachtlaan een livestream ingericht. ‘Alles was op TV zo te volgen’, vertelt ze (R3).
Een jongen die per trein naar Haren ging bevestigt dat: ‘Ik heb van te voren – ook in de trein –
livestreams zitten kijken en het zag er gezellig uit’ (R15). Het waren trouwens niet alleen jongeren die
van dit medium plezier hadden. Een van de moeders zegt dat heel haar familie via dit kanaal het
verloop van de avond volgde (R24). Uit de woorden van een Harenaar is op te maken welke effecten dit
soms had. ‘Ik zit zelf niet op sociale media. Mijn dochter van dertig seinde mij van tevoren in (…) Je
moet vrijdagmiddag eens naar die en die zender kijken. Toen heb ik mijn computer op de eettafel gezet
en kon ik alles live volgen’ (R34). Ook op dit punt laten sommige bewoners zich verontwaardigd uit. Een
inwoonster van Haren verwoordt het zo: ‘Je kon de hele dag een livestream volgen. Ik zag allerlei
mongolen voorbijkomen. Allemaal aandachttrekkerij. Daarom ging iedereen erheen: omdat die
camera’s daar stonden. De gemeente had moeten verbieden dat die camera’s daar staan’ (R44).
Een laatste element waarover menig Harenaar zich opwindt, is de toon die journalisten bezigden. Ze
leken echt op jacht. Een medewerker van een supermarkt beklaagt zich erover dat men ruim vóór 21
september met de zaak bezig was. ‘In de week ervoor ben ik door de media kapot gebeld met verzoe-
COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 59