Tijdschrift voor vroedvrouwen - Enzu - Vlaamse Organisatie van ...

TIJDSCHRIFT VOOR VROEDVROUWEN
A B S T R A C T S E N R E V I E W S
ABSTRACTS EN REVIEWS
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
V E R T A L I N G EN BEWERKING: LISETTE GEERDENS, VROEDVROUW
206
ABSTRACTS
BEWIJSGESTUURDE PRAKTIJKEN BIJ
DE OVERGANG VAN FOETUS NAAR
PASGEBORENE
Mercer JS, Erickson-Owens DA, Graves B, Mary
Mumford-Haley M. (2007).
Evidence-Based Practices for the Fetal to Newborn
Transition
Journal of Midwifery Women’s Health, 52(3):262-272.
ABSTRACT
De effectiviteit en veiligheid van vele algemene zorgen tijdens
de arbeid, de bevalling en in het onmiddellijk postpartum
worden in deze review van de literatuur gegeven. Zij hebben
een impact op de overgang van foetus naar neonaat, inclusief
de medicatie die tijdens de arbeid gebruikt wordt, het
aspireren van de luchtwegen, maatregelen om warmteverlies
te voorkomen, het afklemmen van de navelstreng en het
gebruik van 100% zuurstof voor resuscitatie. Van vele van
deze praktijken gebruikt om de toestand van een pasgeborene
te bepalen en het beleid ervan na de geboorte is nu het
bewijs geleverd dat ze niet werkzaam zijn. Er werden nog
geen definitieve resultaten verkregen van onderzoeken naar
de effecten van epidurale anesthesie op de baby. Wel wordt
geadviseerd verantwoord om te gaan met medicatie tijdens
de arbeid.
Onmiddellijk afklemmen van de navelstreng is de algemene
praktijk; recent bewijs van een grote gerandomiseerde
gecontroleerde studie wijst er echter op dat laattijdig
afklemmen van de navelstreng de baby beschermt tegen
anemie. Huid aan huidcontact van de pasgeborene na de
geboorte wordt aanbevolen als de belangrijkste steunpilaar
voor zorg en thermoregulatie bij de baby.
Er werden geen voordelen gevonden van systematisch
aspireren van baby’s bij de geboorte. Alle studies werden
uitgevoerd op vitale, à terme baby’s en geen enkele vond
enige significante verschillen in gezondheidsuitkomst tussen
baby’s die geaspireerd werden en deze die niet werden
geaspireerd.
Noch amnioninfusie, aspiratie van meconium na de geboorte
van het hoofd, noch intubatie en aspiratie van vitale baby’s
voorkomt meconiumaspiratiesyndroom. Het gebruik van
100% zuurstof voor reanimatie van een baby veroorzaakt
toegenomen oxidatieve stress en lijkt geen voordelen te
hebben op het gebruik van kamerlucht. Deze review van
bewijsgestuurde zorg aan de pasgeborene onthult dat
minder interventie vaker beter is dan niet. De aanbevelingen
ondersteunen een zachte, fysiologische geboorte en humane,
gezinsgerichte zorg aan de baby.
CONCLUSIE
Een eerste belangrijk praktijkprincipe voor alle
gezondheidspersoneel is ’doe geen kwaad’. Dit idee wint
extra belang wanneer het gaat om de zorg aan pasgeborenen,
vooral omdat er bijna geen gegevens zijn over de veiligheid
van vele procedures op lange termijn. Het laattijdig
afklemmen van de navelstreng beschermt de baby tegen
bloedarmoede zonder schadelijke gevolgen. De praktijk van
het onmiddellijk afklemmen van de navelstreng moet gestopt
worden. Het bewijsmateriaal stelt voor dat huid aan huid
zorg van pasgeborene na de geboorte en tijdens het eerste
uur van het leven de steunpilaar van warmteregeling en
zorg zou moeten zijn. Geboortesettings die moeder en baby
scheiden om koudestress te voorkomen verhogen eigenlijk
het risico voor koudestress door de scheiding. Scheiding
verstoort bovendien de hechting en vertraagt het inzetten
van borstvoeding. Routine aspiratie van de baby bij geboorte
moeten verlaten worden. Meconiumaspiratie wordt niet
verholpen door leegzuigen op perineum en krachtige baby’s
moeten niet geïntubeerd en leeggezogen worden. Er is geen
bewijs dat het meconiumaspiratiesyndroom verhinderd wordt
door amnioninfusie. Steeds meer bewijs stelt voor dat het
gebruik van 100 % zuurstof bij geboorte om pasgeborenen te
reanimeren schadelijke gevolgen kan veroorzaken. Kamerlucht
is toegelaten voor de eerste 90 seconden met beschikbare
zuurstof als er geen aangewezen reactie in die tijd is. De
routineacties, zoals het leegzuigen van de luchtwegen of de
maag of het gebruiken van 100% zuurstof voor reanimatie,
of het onmiddellijk afklemmen van de navelstreng, zijn nooit
gebaseerd geweest op enig duidelijk bewijsmateriaal dat zij
de zorg aan baby’s of resultaten verbeterden.
Maar toch zijn sommige van deze praktijken zo sterk
ingeburgerd dat er nog een massa onderzoek zal nodig zijn
om de norm te veranderen. Wij moeten een hoeveelheid
kennis blijven opbouwen die door bewijs ondersteund is:
dwz. vaker niets doen is beter dan wel iets doen!
Recent onderzoek begint te bevestigen dat sommige oudere
praktijken nooit hadden mogen opgeven worden en dat de
huidige praktijken zouden moeten gestopt worden.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
vervolg op blz 215