Monumenten van de prille welvaartsstaat - 04/13 - watererfgoed.nl

KENNIS: WAARDERINGI Cultuurhistorische waarden: belang van het object/complexals bijzondere uitdrukking van (een)culturele, sociaal-economische en/ofbestuurlijke/beleidsmatige en/ofgeestelijke ontwikkeling(en);De kweekschool is een bijzondere uitdrukking van de demografische ontwikkelingen na de TweedeWereldoorlog. De bouw van de kweekschool is een indirect gevolg van de naoorlogse geboortegolf. Netals elders in het land werd in Apeldoorn een groot aantal nieuwe schoolgebouwen gerealiseerd voor deverschillende onderwijsvormen.De kweekschool is een bijzondere uitdrukking van de naoorlogse ontwikkelingen op het gebied van hetonderwijs. In 1958 werd de algemeen bijzondere opleiding voor kleuteronderwijzeressen opgericht. Naaraanleiding hiervan is de kweekschool opgericht.als bijzondere uitdrukking van (een)geografische, landschappelijke en/ofhistorisch-ruimtelijke ontwikkeling;als bijzondere uitdrukking van (een)technische en/of typologischeontwikkeling(en);De kweekschool is gesitueerd in een van de naoorlogse stadsuitbreidingen van Apeldoorn. Apeldoornkende na de Tweede Wereldoorlog een groeiende vraag naar woningen als gevolg van de geboortegolfen van de toenemende werkgelegenheid (onder meer doordat Apeldoorn een verzamellocatie vanoverheidsinstellingen werd). Het noordelijke deel van Driehuizen, waar de kweekschool is gelegen, is eenvoorbeeld van de invulling van lege, binnenstedelijke gebieden om het groene buitengebied te sparenvan bebouwing. Net als de nieuwbouwwijken uit die tijd werd het ruim opgezet, met veel openbaargroen.Het schoolgebouw is een uitdrukking van de toen heersende opvattingen over het onderwijs aan eenkweekschool. Klaslokalen werden gecombineerd met een algemene ruimte, grote hal en fietsenkelder.II Architectuur- en kunsthistorische waarden: (bijzonder) belang van het object/complexvoor de geschiedenis van de architectuuren/of bouwtechniek;De kweekschool is een voorbeeld van het poëtisch functionalisme. Deze stijl is te herkennen in defunctionalistische opzet met platte daken, zichtbare betonconstructie, stalen ramen en deuren, ruimeopzet met veel daglichttoetreding (conform het adagium “licht, lucht en ruimte”), gecombineerd metdecoratieve details als de gebogen luifels, ronde vensters, steunberen en gevels van glasblokken. Desymmetrische opzet van de gebouwdelen rond een cour d’honneur met een entreepaviljoen alscorps-de-logis komt voort uit de klassieke paleisbouw. Typerend voor het poëtisch functionalisme is ookhet brede dakoverstek.De tuinaanleg is kenmerkend voor naoorlogse buitenruimtes bij instellingen als de kweekschool. Deruimte is eenvoudig ingericht en heeft, met name aan de voorzijde, een open karakter.voor het oeuvre van een bouwmeester,architect, ingenieur of kunstenaar;De kweekschool is een van de laatste ontwerpen van de Apeldoornse architect Gerardus Wilhelmus vanden Beld (1883-1960).De school is een voorbeeld van een vroeg werk uit het oeuvre van Caspar Melchior Balthasar van denBeld (1918-1992), zoon van de Apeldoornse architect G.W. van den Beld. Na het overlijden van zijn vadervoltooide hij het schoolgebouw.De sgraffito is een voorbeeld van het oeuvre van de Apeldoornse kunstenares Gaby (Gabrielle)Bovelander (Den Haag 1931).wegens de hoogwaardige esthetischekwaliteiten van het ontwerp;De kweekschool heeft een evenwichtige opzet, een markante hoofdvorm, een zorgvuldig en bijzondermateriaal- en kleurgebruik en opvallende detaillering. De speelse details als de gebogen luifels, rondevensters, steunberen en gevels van glasblokken onderscheiden het ontwerp van andere poëtischfunctionalistischegebouwen.wegens het bijzonderemateriaalgebruik, de ornamentiek en/ofmonumentale kunst;De sgraffito van Gaby Bovelander is een voorbeeld van de naoorlogse toepassing van beeldende kunst inde architectuur. Het onderwerp van de sgraffito, onderwijzeressen en kleuters, sluit nauw aan bij deoorspronkelijke functie van het gebouw.454 | Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed