Monumenten van de prille welvaartsstaat - 04/13 - watererfgoed.nl

KENNIS: WAARDERINGI Cultuurhistorische waarde: belang van het object/complexwegens bijzondere herinneringswaarde.De Hollandsche Schouwburg is een van de belangrijkste monumenten van de Jodenvervolging inNederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit gebouw behoort samen met Museum Het Anne FrankHuis, het Herinneringscentrum Kamp Westerbork en Nationaal Monument Kamp Vught tot de vierbelangrijkste Nederlandse ’lieux de mémoire’ waar de Sjoa centraal staat. Van die vier plaatsen heeft deHollandsche Schouwburg voor de joodse gemeenschap de grootste betekenis bij het gedenken van deHolocaust, getuige de gedenkplechtigheden op Jom Hasjoa en op 4 mei.III Situationele en ensemblewaardea. bijzondere, beeldbepalende betekenisvan het object voor het aanzien van zijnomgeving;b. bijzondere betekenis van het complexvoor het aanzien van zijn omgeving,wijk, stad of streek;Het gaat hier om het grootste nog bewaarde gebouw in zijn soort in Nederland, waar naartoe de meestein Nederland woonachtige Joden verzameld zijn en vanwaar zij gedeporteerd zijn. Vlakbij het Auschwitzmonument, het Verzetsmuseum, het voormalige Meisjesweeshuis, de Portugese Synagoge en het JoodsHistorisch Museum is het centraal gelegen in de hoofdstad, de stad waar nog steeds de meeste jodenwonen en waar nieuw joods leven opnieuw tot bloei is gekomen.KENNIS: FEITENOorspronkelijke functie(s),bij meer zelfstandige zaken in 1 mon.nr)op grond van een thesaurus,overeenkomend metregisteromschrijvingHerdenkingsmonumentHuidige functie (met jaartal) Herdenkingsmonument (2012)Naam objectDe Hollandsche SchouwburgBouwtijd (ook de planfase) 1961-1962Architect(en)/ontwerper(s)Uitvoerder (aannemer e.d.)OpdrachtgeverExterieurJohannes LeupenonbekendGemeente AmsterdamDe achter de vrm. schouwburggevel gelegen open ruimte wordt aan beide zijden geflankeerd door eenoverdekte galerij. Voor het vrm. toneel staan, in twee rijen naast elkaar, drie banken. Van de voormaligetoneeltoren resten nog zorgvuldig gecomponeerde ‘ruïneuze’ muurfragmenten, welke naar het middenvan de ruimte schuin aflopen. In het midden van het vrm. toneel staat het monument ter herdenking vande gedeporteerden: een obelisk van basaltlava geplaatst op een liggende davidsster. De ruimte achter deobelisk wordt afgesloten door een hardstenen plaat met, in typografie van Sem Hartz, de tekst: “terherinnering aan hen, die van deze plaats werden weggevoerd 5700-5705 / 1940-1945”.Interieur (indeling)In de ‘chapelle ardente’ aan de zijkant direct achter de voorgevel, stond een monument naar ontwerpvan Léon Waterman. Dit heeft in 1993 plaatsgemaakt voor een wand waarin de familienamen van degedeporteerden oplichten.596 | Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed