Netherlands Yearbook - 1868_ocr

VEESTAPE"L
OVER 1865 EN 1864.
.. b 'de J'arf'n zeer bevredigend. De longziekte
'd d n het vee m ei , l''k t 1
In Noord bra bant was de gezondhe1 toe~:an. va " waar vijf en te Nuland' waar een ge lJ ge a
openbaarde zich in 1.863 slechts te Baa~dwJk ~n k!e~;u:~~~le st~Üen te Zevenbergen en op één stal te.~o~ma;;~~
rundere~a~ij:e;~!~ij::\!n d~~e 6 ~~1::rse: ~e sl:c~~: van el\é~n ti~eb~::ru~; ~~~l~:eiÎil~:re~:=~e:n~~~e 1 ~oeijen
~:ari~ 1864 23 runderen aan . kalfziekte gesto~ven. lln ~: s~:l s te JRosendaal zijn in 1863 de pokken waar~:;
~:~:~~i~i~~?Y.:~!~:~~i::~~f :f ~~[\:~;~:i::tff lf.~~~:~~f.f~~~~;o~~~t~
ie~:ngstieren 2 dragende vaarzen' één hokkehngd, 3 paar e~gebreid zoodat het getal runderen in 1861 met
~pn ' . . door den overvloed van veevoe er zeer u. ' Het J. aar 1864 geeft echter eene
m de laatste Jaren . 863 et 631 is toegenomen. . B" d
5 000
in 1862 met ruim 6,000 ' m 1 m d i·n dat J. aar wordt toegeschreven. i.J e
ongeveer ' ' het O'ebrek aan voe er 84 54
vermindering met 3,783 .stuks' hedtgee~ a~n863 lt4'2 in 1864 421 stieren aangeb?den' wadarvabn t ge~:nrde
. · gstieren wer en m ' j 080 an de eigenaars er es
keurmgen van rl~-Î:~nwordt uit de provinciale fondsen eene som van 1, t:r helfte van j 15. De prijzel} van
af~~lrnu;::~.e:a~oeJgekend, ingedeeld in 54 premi~n, te: he~fte va~{n2~~taalde voor kalfkoeijen in 1863 van
spnngs i over het algemeen minder dan m vonge Jare~. van j 70 tot j 175' voor tweeëneenh/e:~~e~o~va/re;50,
in 1864 van j 90 tot j 280, v15o0or wvae~~~enla~~st~8~~el voor Ho1land en Belgie tot verdere
• c • t j 155 en j 90 tot J ' 0 d in den voorzomer
hal~:~f:
0 :~~dfn 1 ~~g~kocht; voor vette koeijen _en os~~~e~!~ ::~:~ :anel~{o ja:; ~~~n j o.36 tot j o.48
::~ 186l f165 tot f 180 ' later ~~~~ht~ 0 \[ ~~~a :::~ veel boter van goede hoe 1 dha~digh~i~ ;e~:a~:e~:nitgefee~
h d p levend gewogen' v h I 1864 was de hoevee ei mm e '
et ne . . ' " an j 0 90 tot j 1.20 per ned. p. verkoc t. u d d werden in 1863 drie gevallen van
d hoogen pnJS v · d o der e paar en
edn l""k Men besteedde j 1 tot j 1.1~0 per ne . P·· - nt Helmond Nuenen Cape1le en Stratum' waarvan
re e lJ . . 186/t zeven e ' ' . d" b" d"ge
droes waargenomen te Herpen en ~eur~e e~ :en in 1864 vele paarden a_an keel?ntstekmg' die lJ sp~e ~ij
vier in de laatste gemeente. Te eus. en e de en verkoelende middelen bmnen acht agen wee .
verzorgi~g ee: !~ ~=~~~:nv:: !::e:~~~ië:;::;:::~ die in M~art 1 ta~!:rh::~ende w~~::~i~e: d1 e~ 6 ~e!~ ~~~~~~:
de keurmg. . 1864 29 en 36 zijn aangeboden' werden m e d~ de beste vier- en vijfjarig. e mernen
36 mernen , m d · /50 aan ie van ..
~:landsche hengsten drie pr~~ie~ ; 1
a; {n 1 ~~ 6~ w;~~ :~~r een 1 buitenlandschen hen~t ~e ze;e~::~e:ie:~sp~~~
achttien premien van j 50 Ul ge -~ j. 300 uitgeloofd voor één buitenlandschen sprmg engs.. b < erd de
j 600 toegekend. In 1863 ZlJn - d" de vereischte hoedanigheden met ezat, w
van h t . 1864 ter keuring werd aangevoerd' ie . an j 600 voor 1865 te kunnen
d 'tsche engs m cl t einde eene premie v
m . .. ne van elijk bedrag voor 1864 gevoeg '. en . . ran j 300 tot j 400 ' voor paarden van
200 en van j 120 tot j 180' voor veulens
~~~:1:~:n~1J~:n betaal~e voor gewone handelspaa::~:n1~a~e~~ 5JOa:~~ J
weelde j 600' voor graspaardjen ~a: t18/t~~:.o ~aDe schapen waren in 'beide jaren in het alg:eenb!::~~~· v~:
van j 70 tot j 130 en van . 5 . o ronden. De prijzen waren steeds hoog. . en
teelt neemt af door de ontgmnmg/der _wo~~~e4 ~emiddeld j 6' voor scharige en tweescharige j 11 ~ot j h1t7
lammeren in Augustus 1863 j ~ tot 7 '. m 1 90 in 1864 j 2 per ned. p .. - Onde~ de varkens eersc e
en f 10 tot j 17. De wol gold m 1863 j 1.80 tot j . t November 1863 eene ziekte in de :ngewanden' waaraan
Heusden en Oudheusden van September tot en m~ arkens vooral biggen' aan zieke bee~~n geleden '
te en bezweken en hebben te Luyksgestel verscheiden v In 186~ werden in enkele gemeenten biJ de va:kens
vel n zi·J· na weken lijdens langzamerhand herstekDle~.t 1 d bederf aan de long of eene soort van longziekte,
waarva · 1 t D rne en m e oor S h "k
verschillende ziekten waargenomen' das e teu Sambeek eene hevige kreupelheid' te Cuijk' Beers.\ c 1 alJ en
te Schïndel en Heesch het kwaa vuur' . e arvan weini aangetasten herstelden' te:wi.J veen on-
J h "den soms onbekende ziekten' wa .. . dg 1864 in sommige polders veel
Halsteren verse ei ' d Ber en op Zoom Z\Jn m en zomer van '
middellijk werden afgemaakt. On er g
varkens gestorven, hetgeen aan bederf van het drinkwater cloor aanhoudende droogte wordt toegeschreven.
Men l-etaalde voor vette varkens schoon aan den haak in 18û3 f 0.40 tot j 0. 1.5. in 186-i- j 0..11 tot f o.~10 per
ned. p., voor biggen in 1863 in het vom:jaar j 6, in het najaar j 3 per stuk.
In Gelderland neemt de veestapel toe, doordien men zich meer toelegt op de fokkerij; zoodat het getal
runderen, vergeleken met het gemiddeld cijfer 1851/ 60 , met 29,000 is vermeerderd. Door de longziekte z~jn
aangetast in 1863 95, in 1864 29 runderen, waarvan 1 en 6 gestorven, 67 en 17 geslagt, terwijl 27 en ()
herstelden. In het laatst van 1863 leed onder Arnhem veel rundvee aan gastrische ziekten en stierven enkele
melkkoeijen aan hartziekte. Onder Hummelo hadden tot 30 Maart 1863 37 gevallen van te vroege en moeijelijke
verlossingen plaats,· waarvan één doodelijk. In het tweede kwartaal beliepen aldaar de moeijelijk verrigte verlossingen
13, en hadden sommige koeijen den buitengewoon langen draagtijd van één jaar en drie weken .
waardoor de kalveren zeer zwaar werden, zoodat sommigen het gewigt hadden van 75 tot 90 ned. p.; dit
laatste werd ook te Steenderen waargenomen. In het derde kwartaal leed een migental koeijen aan de trongylus
bronchialis. Onder Huissen zijn in 1863 in het begin van het jaar verscheiden beesten aan kalverziekte en in
den zomer enkele runderen door gebrek aan of gebruik van onzuiver water gestorven. Iu 1864 leed in den
zomer het rundvee onder Arnhem aan wormachtige longziekte, terwijl te Hummelo in de drie eerste maanden
van het jaar de toestand van het vee door het slechte voeder minder bevredigend was en verscheiden koeijen
door moeijelijke verlossingen stierven. Ook later liet de gezondheidtoestand veel te wenschen over, zoodat veel
vee vermagerd bezweek. Onder Hengelo en Zelhem werd veel over bloedwater geklaagd. Onder Steenderen ,
waar op nieuw moeijelijke verlossingen voorkwamen, waren in het vo01jaar vele ziekten van gastrischen aard.
Onder Doornspijk zijn in Julij 1864 2 koeijen, door een dollen hond gebeten , wegens dolheid gedood en één
aan die kwaal gestorven. Te Gent zijn in het voo1:jaar van 1863 eenige runderen aan de kalverziekte gestorven.
In f863 is door het schrale weiland het vee in de tweede helft van den zomer slecht gegroeid, waardoor de
vetweiderij niet zeer gunstig uitviel. Over het algemeen is in 1864 het voor de vetweide bestemde vee slecht
gegroeid. Op de fokkerij oefende zulks een zeer nadeeligen invloed uit. Door den geringen voorraad van
wintervoeder en het geldgebrek werd veel vee, zelfä met nadeel , verkocht. De sterkte van den veestapel, vooral
het getal kalveren, onderg~ng hierdoor eene aanmerkelijke vermindering. De handel in vee was in 1863 levendig.
Voor vet vee van de beste soort, dat echter schaarsch voorhanden was, werden hooge prijzen bedongen. De
vette 'ossen werden tegen./ 0.50 tot j 0.60 , de m,inder zware van .f 0.40 tot f 0.50 het ned. p. verkocht. Melken
fokvee waren hoog in prijs. Het vette vee werd veel voor de londensche markt opgekocht; het dragtig vee
ging meest naar Belgie , minder naar Pruissen. Men betaalde voor kalfkoeijen en driejarige ossen j HO tot.
j 140. In 1864 was de handel in vee zeer gedrukt, waardoor de prijzen daalden. Op