Netherlands Yearbook - 1868_ocr

S6
De school te Sneek is in September 1864 met acht leeraren in drie klassen aanvankelijk in, hulplokalen
geopend. Bij het toelatingexamen zijn 63 leerlingen aangenomen, terwijl later nog 12 geplaatst zijn, zoodat op
het einde van het jaar de school 75 leerlingen telde.
Op hetzelfde tijdstip werd de school te Deventer met acht leeraren geopend, aanvankelijk in lokalen van het
athenreum en van de latijnsche school en in de gemeentezalen voor het onderwijs in teekenen en gymnastiek·
Zonder examen waren toegelaten 16 leerlingen van het gymnasium, terwijl van de 24 geëxamineerden 16 werden
toegelaten, zoodat de school 32 leerlingen voor het volledig onderwijs telde, in vier klassen ingedeeld. Daarenboven
hebben 18 leerlingen enkele lessen bijgewoond, die de zesde klasse vormden, waarvan 16 de lessen
volgden in de wis- en natuurkundige vakken' 11 gebruik maakten van het laboratorium ter oefening in de
praktische scheikunde. Onder hen beoefenden 10 de artsenijmengkunde.
De school te Maastricht met elf leeraren werd op 24 September 1864 geopend en de lessen, even als die der
latijnsche school, in de lokalen van het voormalige athenreum gegeven. In October van dat jaar telde men 101
leerlingen, in vijf studiejaren ingedeeld.
De inrigting voor onderwijs in koophandel en nijverheid te Amsterdam, in 1846 opgerigt, telde in 1863 ruim
70 , in 1864 ruim 90 leerlingen, ingedeeld in drie afdeelingen, waarvan twee voor handel en ééne voor nijverheid,
de laatste slechts met 6 leerlingen. De school, vroeger in hoogst ongeschikte lokalen gevestigd, is in
November 1864 naar het voormalige gebouw Zeemanslioop, waarvan de lokalen zeer ruim en luchtig zijn,
overgebragt. Het onderwijs wordt gegeven door twaalf leeraren, in de nederduitsche, fransche ; engelsche en
hoogduitsche talen, het rekenen en koopmansrekenen, stel-, meet-, natuur-, schei-, aardrijks-, staathuishoud-,
werktuig- en handelkunde , het schoonschrijven , het hand- en regtlijnig teekenen , de algemeene en handelsgeschiedenis
, het boekhouden , de warenkennis en het handelsschrift.
In de technische school te Utrecht, welke sedert 1850 bestaat, begon de cursus 1863/64 met 55 leerlingen,
waarvan 34 nieuw toegelaten. Daar wegens het toenemend getal leerlingen de gewone lokalen niet ruim genoeg
waren, werden voor het onderwijs aan de laagste klasse de lokalen van de leerschool voor aankomende onderwijzers
door het gemeentebestuur afgestaan. Het schooljaar 1864/65 werd in September met 50 leerlingen geopend.
Het onderwijs werd in het eerste schooljaar gegeven door negen leeraren m de nederduitsche, fransche, hoogduitsche
en engelsche talen, de stel- en meetkunde, de aardrijkskunde, geschiedenis, het teekenen , het koopmansboekhouden
en rekenen, de natuur-, schei- en werktuigkunde, de scheikundige en werktuigelijke technologie.
In het laatste schooljaar werd het getal leeraren met vier vermeerderd en het programma door vermeerdering
van studievakken in overeenstemming gebragt met dat der hoogere burgerscholen met vijfjarigen cursus.
De twentsche industrie- en handelsschool te Enschedé, ·geschoeid op de leest eener hoogere burgerschool met
vijfjarigen cursus, werd op 8 Januarij 1864 geopend met 28 leerlingen in drie klassen ingedeeld. Deze school
geniet jaarlijksche subsidien van het Rijk van f 7 ,000, van de gemeente van f 3,500. Zij kreeg· daarenboven van
het Rijk eene buitengewone toelage van f 2,000 en van de twentsche vereeniging ter bevordering van nijverheid
en handel van f 1,000 voor de verzamelingen van natuur- en scheikunde en voor de vergrooting van het
laboratorium. De lessen worden voorloopig g·eg·even door zes leeraren.
Volgens art. 19 der wet van 2 Mei 1863 moet eene rijkslandbouwschool bestaan, indien niet op eene andere
wijze in de behoefte aan landbouwonderwijs voorzien wordt, en kan aan bijzondere landbouwscholen rijkssubsidie
verleend worden. Het onderwijs omvat de staathuishoudkunde, de toegepaste wis- en werktuigkunde, de zamenstelling
en inrigting der gebouwen voor den landbouw en de veeteelt, het regtlijnig teekenen toegepast op
bouwkunde en werktuigen, de toegepaste natuur-, schei- en weêrkunde, de landbouw-technologie, de delfstof-,
aard-, plant- en dierkunde, de ontleed- en natuurkunde der planten en dieren, de kennis van de uiterlijke
vormen' rassen) ziekten en geneesleer der huisdieren' den algemeenen en bijzonderen landbouw' akker- en
weide- en tuinbouw, warmoezerij, hout- en ooftboomteelt, de veeteelt, met inbegrip der pluimvee- en bijenteelt
en zuivelbereiding , het landbouwboekhouden, den praktischen landbouw, de houtteelt , de behandeling der
huisdieren, den kolonialen land- en boschbouw.
De landhuishoudkundige school te Groningen, op 1 November 1842 opgerigt en thans het eigendom eener
maatschappij , in den winter te Groningen, van 25 Maart tot 15 October te Haren gevestigd, telde in den
winter van 1862/ 63 33 leerlingen, waarvan één overleden en 16 in het gebouw der school, de overigen bij ouders
of betrekkingen wonende. Bij het einde van het winterhalfjaar werd aan twee leerlingen het verbl\jf der school
ontzegd. In Maart 1863 hebben 6 leerlingen het eerste, 7 het tweede gedeelte van hun eindexamen afg~legd. Alle
leerlingen, die bij hun eindexamen aan deze inrigting uitstekend voldaan hebben, worden aan de akademie te Delft
zonder nader examen toegelaten. De zomercursus in 1863 werd slechts door ·12 leerlingen bijgewoond. Gedurende
het winterhalfjaar 1863/ 64 waren 26, gedurende den zomer van 1864 17 leerlingen. Van de 13 onderwijzers zijn
er slechts 3 , die zich geheel aan de school wijden. In Maart 1864 hebben 4 leerlingen, waarvan 2 voor dienst
van het boschwezen in N ederlandsch Indie, na afgelegd examen de inrigting verlaten. In het winterhalfjaar
1864/ 65 waren 27 leerlingen, waarvan één van de school werd verwijderd. In Maart 1865 hebben 3 leerlingen
het eerste, 7, waarvan één is afgewezen , het laatste gedeelte van het eindexamen afgelegd. Te vergeefs
werden met het bestuur der school onderhandelingen gevoerd, om haar in eene rijkslandbouwschool te hervormen.
Aan de Koninklijke akademie te Delft zijn van het leerjaar 1861/ 6 2 206 leerlingen overgebleven, terwijl 58,
waaronder één die zijne studie hervatte, nieuw z~jn ingeschreven. Daar één doctor in de regten zich niet meer
liet inschr~jven, begon de cursus 1862/ 63 met 263 leerlingen. Bij het einde van dien cursus bleven 194 ~weekelingen
over , terwijl voor het volgende leerjaar 61 nieuw werden ingeschreven , en 4 voormalige kweekelingen hunne
8 tudien hervatten. De cursus 1863/ 64 begon dus met 259 kweekelingen. Van de kweekelingen werden in elk
]cei:j::iar opg-eleirl tot. oost.inrfü:che ambtenaren eerste klasse l ·I