Netherlands Yearbook - 1868_ocr

afdeeling van het athemeum te Maastricht bestond . nog gedurende den cursus t862/6s en telde toen 98 leerlingen;
terwijl daarenboven 9 personen de natuur- en scheikundige lessen bijwoonden. Van deze leerlingen
waren in elk jaar 12 kosteloos, waaronder 4 zoons van leeraren. Onder hen waren uit Maastricht 52 , uit andere
gemeenten van Limburg 21, elders uit Nederland 14, uit de overzeesche bezittingen 4, uit het buitenland 7.
Zeevaartkundige scholen enz. - De zeevaartkundige school te Rotterdam telde in 1863 129, in 1864 134
leerlingen, waaronder in elk jaar 8 en 6 eerste, 39 en 49 tweede, 24 en 23 derde stuurlieden, 53 en 47 matrozen
en ligtmatrozen, 5 en 8 jongens en in 1864 1 gezagvoerder. Van hen werden in elk van beide jaren bij het
examen bevorderd 33 en 3 t tot eerste, 25 en 23 tot tweede, 30 en 23 tot derde stuurlieden; terwijl 6 en ~
werden afgewezen. De leerlingen zijn verdeeld in twee afdeelingen , waarvan de eerste voor gezagvoerders en
stuurlieden onder dadelijke leiding van een lector, de tweede voor matrozen en jongens onder leiding van een
hulponderwijzer. De lessen in de praktische zeevaartkunde en de zamenstelling van het schip worden door alle
leerlingen bijgewoond; terwijl zij, die reeds in eenigen rang gevaren hebben, met de uitkomsten uit de waarnemingen
der zeelieden en de extractjournalen van het meteorologisch instituut worden bekend gemaakt. Te
Dordrecht werd het onderwijs in de zeevaartkunde in 1863 door 2 onderwijzers aan 6 leerlingen, in 1864 door
één in Januarij aan 7, in Jnlij aan 3 leerlingen gegeven. Bij de kweekschool voor de- zeevaart te Leijden
hebben zich in 1863 H3, in 1864 96 knapen aangemeld, waarvan 81 en 56 zijn goedgekeurd; terwijl gedurende
elk jaar 64 en 55 kweekelingen tot scheepsjongens zijn bevorderd en 2 in 1864 ter koopvaardij zijn geplaatst.
Van de scheepsjongens verlieten in 1863 69, in 1864 56 de kweekschool om op 'slands vloot gepla~tst
te worden. Sedert het bestaan der school tot 1 Januarij 1865 hebben 563 knapen eené bepaalde bestemmmg
gekregen, 532 als scheepsjongens of ligtmatrozen, 31 ter koopvaardijvaart. Van deze kna.pe~ waren 495 afkomstig
van de sub-commissien, 68 buiten hare medewerking geplaa~st .. Het getal le~e? is m. 1863 van ~43
tot 244 geklommen , hetgeen moet worden toegeschreven aan de ontbmdmg der vereemgmg tot mstandhoudmg
van het gesticht te Montfoort, wier leden hunne aandeelen in die op de kweekschool verwisselden. Op de zeevaartschool
te Krimpen a/d Lek waren in elk van beide jaren 59 en 58 leerlingen, waarvan 32 en 27 een
examen hebben afgelegd. - Op de kweekschool voor de zeevaart te Amsterdam waren i? '1863 37 tot 52 kweekelingen
in huis aanwezig, 27 tot 35 op zee; in 1864 bedroeg het geheele getal leerlmgen 80 tot f!O. In deze
school, waarvan wij in den derden jaargang, blz. 169 volgg., een uitvoerig verslag .hebben gegeven, worden
de kweekelingen van hun dertiende tot hun vijftiende jaar, na vergelijkend examen m de gewone .vakken van
het lager onderwijs, opgenomen. Daar de cursus 2112 tot 3 jaar duurt en daarna nog .. twee zee1:eizen gedaan
worden, worden de leerlingen meest met hun twintigste jaar ontslagen. Het onderWIJS werd m 1864 door
7 leeraren gegeven en bestaat uit de beginselen der stel- en meetkunde, de zeevaart- en ste:rekunde, d~ eer~te
zoowel praktisch als theoretisch, de waarneming en kennis der stoomwerktuig~n, de meteo.~ologie, d~ gesch1edems,
aardrijkskunde, rekenen en talen, de praktische oefeningen van schip, tmg, sloeproe~J~n ~n zeilen, de. gy~nastiek,
handgrepen van het geweer en behandeling van het geschut. Op het matrozenmstltuut der .. komnkl2.Jke
nederlandsclie zeil-_en 1·oeivereeniging werden in 1863 119, in 1864 141 jongelingen door 59 reederIJen aange.­
monsterd op 89 en 104 schepen. Aan boord der Hulk, waartoe sedert Novemb~r 186~ het schip VemM is
ingerigt, zijn in 1863 35 jongelingen opgenomen. In 1864 was het aantal bevaren Jongelmgen aan boord geplaatst
nu en dan bijzonder klein. De Hulk heeft in dat jaar slechts weinige dagen op stroo~ gelegen. De
zeevaartkundige school in het Zeemanshuis te Amsterdam werd bezocht door 129 en 123 leerlingen, waarvan
62 en 59 inwonende, 67 en 64 uitwonende; hiervan hebben 60 en 77 een voldoend examen als stuurman en
in '.1864 '.13 opperstuurlieden het examen in het stoomwerktuig afgelegd. Het onderwijs op deze sch~ol bepaalt
zich tot theoretische en praktische zeevaartkunde en de kennis van het stoomwezen, waart.~e een keurig .~e~erkt
stoomwerktuig op de school aanwezig is. Te Helder werd in elk jaar aan 16 en i 7 leerlmgen onderWIJS m de
zeevaartkunde gegeven, waarvan 7 en 9, van de 9 en 11 geëxamineerden, een voldoend examen hebbe.n afgelegd.
Van deze school zijn gedurende het tienjarig tijdvak 1854/63 48 leerlingen geëxamineerd, waarvan 36 ~et
diploma verkregen. Zij geniet sedert 1864 een gemeentesubsidie van f 150. -