Netherlands Yearbook - 1868_ocr

t5f
,,
het credietbedrag der rekening uit.maken. Voor incasseringen elders geldt het gewone tarief, onder aftrek van
1 o cents per f 100 voor rekeninghouders. Voor aankoop of verkoop van papier op het buitenland of het bezorgen
van appoint tot het verrigten van betalingen wordt de gewone courtage 3 /4 per mille voor Londen,
f per mille voor elders in rekening gebragt. Tot f 300 dagelijks en zonder voorafgaande kennis_g~:'ing kan
over het crediet-saldo der rekeniug beschikt worden bij kwijting· of aanwijzing of door het domic1heren van
wissels. Voor hoogere sommen moet opeisching· g·eschieclen 1 tot 3 dagen te voren. A deposito worden gelden
genomen bij sommen van f 10 en meer. . . . ..
De buitenlandsche handel te Middelburg· bestaat hoofdzakelijk in kolomale waren. In elk van beide Jaren ZIJn
uit Java 5 en 10 schepen binnengekomen, die 24,666 en 56,883 balen koffij, 9,367 en 17 ,415 kanassers suiker,
in 1863 3,229 schuitjes, in 1864 8,036 blokken tin en in 1863 11,281 bossen bindrotting hebben aangebragt.
Behalve de bindrotting, regtstreeks naar Amsterdam verscheept, zijn al deze goederen te Middelburg opgeslage?
en later in veilingen te Amsterdam en Rotterdam verkocht. Uit Engeland kwamen 24 en 18 schepen en mt
Schotland in 1864 2, allen met steenkolen geladen; uit N oof\vegen 3 en 5, uit Rusland 5 en 4 met houtladingen.
In '1864 kwam 1 schip uit Pruissen en 1 uit Hamburg. In 1863 werden uit zee te Middelburg aangevoerd
118,513 m. maat-, 85,500 ned. p. schaalkolen, 791 m. rog·ge, 32,500 ned. p. hennep, 1,276 tonnen
gezaagd en ongezaagd hout en 17 .266 p. petroleum. De uitvoer bestaat bijna uitsluitend in de voor de proviandering
der naar zee vertrokken schepen benoodigde artikelen. Naar Engeland vertrokken in 1863 27 schepen,
waarvan slechts 4 geladen, naar Noorwegen 4, Zweden 1 en Rusland 1 , allen in ballast. In 1864 zijn 89
ladingen steenkolen uit Engeland, Belgie en Pruissen met verschillende zee- en rivierschepen en in elk jaar
eene lading· hennep en rogge uit Rusland aangevoerd. Van de 0 en 8 schepen door de nederlandsche handelmaatschappij
op retour bevracht, behoorden in 1863 7; in 1864 2 te Middelburg·, in het eerste j~ar 2 _te
Zierikzee te huis. · In '1863 vertrok één dezer schepen reg·tstreeks van Middelburg naar Java met eemge mt-·
vracht, de overigen over Engeland met steenkolen naar Indie. J n '1864- g·ingen deze schepen meest met steenkolen
naar Indie of China om daar eene lading te zoeken. De schoonei·vaart van Middelbm·g werd in 1863 met één
vaartuigvermeerderd, vooral bestemd tot aanvoer van hont voor den stoom-houtzaag·molen. In 1864 onderging de
handelsvloot eene vermindering doordien één schip op Java werd afgekeurd en verkocht, een tweede verl~ocht
aan een handelshuis aan de Zaan en eer. derde g·esloopt, zoodat slechts 12 zeeschepen overbleven. - De bmtenlandsche
handel te Goes bepaalde zich in beide jaren tot aanvoer van steenkolen uit Pruissen en :Selgie en
hout uit N oorweO'en; de uitvoer bestond uit veld- en boomgewassen en vruchten, meest naar Belgie. - Te
Vlissingen neemt° de aanvoer van steenkolen toe door meer gebruik, de uitbreiding der stoomwerktnigen aan 's rijks
werf en den bloei der gasfabriek. In elk van beide jaren werden ingevoerd 112,376 e1~ 140,?60 m . · waarv~n
uit Engeland 69,32 3 en 85,8 55, Pruissen 41,543 en 39,852. Belgie 1,510 en 15,253. '.1it Dmtschland. werd i~
beide jaren eenig hout , meest tot werkhout gezaagd, aangevoerd. Uit Engeland kwam 111 '18~3 eene k~:im.e part\]
pek en uit Noorwegen in 1864 eene volle lading hout voor middelburgsche rek.ening·. ~an .lompen Z\)~ 111 t_8~4
4 ladingen naar Engeland verzonden; in 1864 slechts ééne lading. Behalve 4 lad111g·en UIJen 1111863 , Z\Jn weimg
veldgewassen verzonden. In 1864 gingen slechts 2 ladingen aardappelen, u~jen en appelen naar Engeland. In
1863 werd de oesterput zeer verbeterd , vvaardoor die handel toenam. H~j had nogtans in 1864 weinig te beteekenen
door de buitensporig hooge prijzen. De invoer bepaalde zich tot drie ladingen. - Te Zierikzee werde~.
behalve. eenige artikelen van minder belang , regtstreeks ingevoerd in 1863 106,30 7 m. en 97 ,650 ned. p., m
1864 9,997,250 ned. p steenkolen, 1,860,815 en 2,176,560 ned. p. klipzout. Uitgevoerd werden in elk jaar 1,160
en 1,041 m. tarwe, 950 en ·1,000 m. aardappelen, 2,550 en 4,450 m. ajuin, 60 en 784 m paardenboonen, ·14 543
en H ,619 ned.p. vlas, 15,452 en 18,861 konijnen- , hazen-, bunsing- en kattenvellen, in ·1863 1,735 m. garst,
341.5 m. koolzaad , 300 m. beer, in '1864 150 m. haver, 152 m. lijnzaad en 79 ,5 00 necl. p. snikerwortelen; naar
Oost-Indie werden in elk jaar uitgevoerd 4,000 en 8,000 stuks calicots, 78 ,'1~·3 .en 84,·~.56 ~annen. bier .en in
1864 17,275 ned. p. gezouten vleesch en 3,500 ned. p. l?eraffineerd zout. Te Zie;~kzee z.iJ~ m elk .i aar. mt -~et
buitenland ingeklaard •I 05 en 114 schepen; derwaarts mtgeklaard .rn en 54. - Ie Brmmsse worden parl\1ks
zaad- of plantoesters bij '1 ,0 00 tallen uit Groot-Brittanje en Ierland aangevoer~ en derwaarts, al~. ~ok naar
Belgie, aanzienlijke hoeveelheden mosselen verzonden. In 1864 gingen ook hiervan enk~'.e partl.JtJeS ~a~r
Duitschland. De handel in tabaksduigen wordt slechts door enkele personen gedreven. JaarhJkS worden ZIJ 111
vrij groote hoeveelheid uit Duitschland aangebragt. - Door de verbinding van Sluis met het land :a~ Kadzand,
een gevolg der inpoldering van een gedeelte van het Zwin, is de ban.del dier ge~eente i:iet Belgie 111 1864
aanmerkelijk toegenomen. De invoer bestaat uit steenkolen en bouwmaterialen, de mtvoer mt granen en stroo.
Langs Bath zijn: binnengekomen in 1863 3,453 , in 1864 3,663 geladen rivierschepen, rnetende 231,875 en
236,565, 1,090 en 1,035 ledige, metende 44,807 en 40,905, 305 en 279 geladen stoom booten, van . 55 , 6~2 en
51 ,616, 1 en 3 ledige van 129 en 344 , 239 en 344 sleep booten van 25,139 en 33, 120" 966 en 761 ledig~ v1schen
mosselschuiten van 14"061 eri 11,959, 13 en 2'1 geladen zeeschepen van 800 en 2,226, 2:_> en 12 ledige van
4 037 en 5 180 en in 1864 11 geladen visch- en mosselschuiten van '126 tonnen; uitgegaan: i) 2,54·5 en 2,733
g~laden ri~ierschepen van 138,5 15 en 149,894, ·l ,6 12 en 1,503 ledige van ·120,307 en 107 ,069 , 3'17 en 290 geladen
stoombooten van 57,260 en 53,657, 5 en 4 ledige van 888 en 421, 249 en 35 ·1 sleepbooten van 26,1'.5
en 33.876, 1 ,024 en 931~ geladen visch- en mosselschuiten van 1 1~,899 en 14,4'\.2, in 1864 18 ledige van 264, 111
elk jaar 20 geladen zeeschepen van 1,287 en 1,429, 6 en 1 ledige van 2.049 en 1,176 tonnen. Te Brouwershaven
kwamen in elk van beide jaren de haven binnen 385 en 367 schepen, rnetende ·183,00 en_ ·186 ,G U tonnen,
terwijl van daar na.ar zee zijn uitgegaan 154 en 177 van 95.998 en 109,451 tonnen. In elk Jaar waren onder
I·
de binnengekomen schepen 12 en 40 stoombooten van 4,851) en 15,231, onder de vertrokken 37 en 40 van
15,416 en 19 ,.~54 -~onn.en. 1'e Sas van Gent kwamen binnen 1,888 en 1,824 schepen, metende 100,870 en 99,085
tonnen, terwijl ZlJn mtgevaren 1,908 en 1.874 van 99,231 en 98,986 tonnen. Men telde in 1864 onder de eersten
1.90, onder de l~atsten 189 stoombooten, rnetende 8,170 en 8,127 tonnen. De haven van Vlissingen zijn binnengeloopen
vo~r die haven bestemd 38 en 53 schepen, waarvan in elk jaar 28 en 45 met steenkolen, in 1863 1
met steenko,~n en pek, 2 met oesters, 4 met hout, 1 met coke en 2 in ballast. in 1864 2 met fabriek- en
stoomwerktmge~, 3 ~et oesters, 2 met kleiaarde en vuurvaste steen en 1 met hout; het laatste uit Noorwegen
, de overigen mt Engeland. Uitgeklaard zijn in elk jaar 45 en 55 schepen, waarvan 30 en 46 met ballast
5 en 2 met. aardappel~n, uijen e.n oud touwwerk, 3 en 1 met lompen en in 1863 2 met gezaagd hout naai:
Engeland, m I863 2 m ballast, 111 1864 1 met oesters naar Ostende, in elk jaar 1 met steenkolen en in 1 8
6 4
1 met ballast naar Java, in 1863 2 in ballast naar Dantzig en in 1864 1 met ijzerwerk en kaas naar Lissabon
2 met ballast naar Noorwegen en op avontuur. In elk jaar hebben in de haven van Vlissingen vertoefd 48 e~
84 schepen, waaronder 35 en 61 onder nederlandsche, de overige onder vreemde vlaggen. Hiervan waren bestemd
in el~ jaar voor Vlissingen 36 en 50, Middelburg 1 en 5, Engeland 4 en 5, Antwerpen 1 en 5, in 1863 voor
SpanJe 1,.Portugal 2, Altona 1, Dantzig 1, Noord-Amerika 1, in 1864 voor Rotterdam 4, Schiedam 2 1
Dordrecht
f, Vlaardmgen 2, Ams:erdam 3, Gent 1, Brussel 1, Bremen 1, Denemarken 1, Smirna 1, Java 1, Santander L
y an cl~ zee~?hepen, die voor rekening van vlissingsche reederijen voeren, ging in 1863 één verloren, terwijl
111 elk Jaar een wer~ verkocht ; daarentegen werd in 1863 1 barkschip van 114 lasten aangekocht voor de vaart
op de Oost- en M1ddellandsche Zeeën.
Te Amersfoort bepaalt zich de buitenlandsche handel hoofdzakelijk tot schors. Te Utrecht nam in 1863 de
aanvoer toe van tras , cement en steen, terwijl die van buitenlandsche granen verminderde. in 1864 zijn meer
steenkolen en bazalt~teen en uit Antwerpen meer granen, vooral rogge en garst, dan vro~ger ingevoerd. Uit
Ame.rsfoort •~erden i~ '1863 13,698 necl. p. aldaar vervaardigde gele was naar Oost-Indie verzonden. De verzendmg
van sig·aren mt deze provincie is zeer belangrijk. Uit Utrecht worden naar het buitenland en de kolonien
v~rzonden :. boeken, meel, .chemicalien, tufsteen, gemalen tras, fruit, pannen en mum·steentjes; terwijl aldaar
mt het bm~enland vvorden mgevoerd meel en granen, bazalt en zinksteen, keijen, marmer, bier, hout, tufsteen
en tras, lmkscl:e :mlk.' steen~olen , ~out, zwavel, hardsteen, gips en gipssieraden, wijn enz ..
Voor de provmcie Fnes~and is Harlrngen de zetel van den buitenlandschen handel, door de geregelde stoomvaart
. tusschen de haven van die stad en Groot-Brittanje, waardoor vele goederen, vooral voortbrengselen van den
lan~?ouw van claar naar d~ engelsche markt worden uitgevoerd. Ook aldaar werkte in 1863 nadeelig de onzekere
r.ohtieke toestand door bIJna. -~eheel Em·?pa en de aanh~u~ende krijg in Noord-Amerika. Hierdoor bepaalde
zich de handel tot het dagel\Jirnch g.ebrmk. en werden we.1111g groot~ zaken verrigt. Aan hout zijn bijna 101000
tonnen, aan steenkolen 2.1·,000 m. mmder mgevoerd dan m 1862. Dit laatste moet vooral hieraan worden toegeschreven,
dat te Harlingen de invoer uit engelsche kolen bestaat, die meer en meer door de duitsche worden
ve:'.dron?·en. Ook van boter , ci~horei , huiden en vellen was de uitvoer veel geringer, terwijl door de lage
prijzen m. ,Engelan.d derwaarts bijna geene. granen zijn nitgevo.erd .. Slechts van vee, vooral runderen en schapen,
'~as ~e mt.vo~r bmte,nge,:•oon gro~~- Ook m. 1864 vertoo~de z1~h. 111 den buitenlandschen handel weinig levendigheid
, door. den 001log 111 SleeSW\Jk-Holstem en de talnJke faillissementen van handelshuizen in het buitenland.
De groote mtvoer va~ vee :v·as dat j aar grootendeels een gevolg van g·edwongen verkoopen wegens gemis van
veevoeder. 1\fen gebrmkte hiervoor eene scheepsruimte van ongeveer 15,000 tonnen. Voorts was een belangrijke
~oevoer van ongezaagd hout , op 56,607 tonnen g·eschat, tegen 48,300 in 1863, die echter in -O~t laatst van het
Jaar. nog g-rooten. deels onverkocht was. De voorraad balken bedr0e0' 01) i
_ _ . . .. ..· . o
JanuariJ. '18fik
,.,,
4
,
92"
"',
op 1 J ··
anuar~J
186;:i 15.13::i2, verkocht ZlJn i? 1863 131 ,2 77 en 111 18G4 122,322 balken. De invoer van melasse en ongesponnen
katoen is grootenrleels te met g·egaan; :laarentegen was de invoer van smeer, ter vergoeding van het gemis
van vleesch. voor de lag·ere volksklasse.: m 1863 belangr\jker dan in vorige jaren. De aanvoer van rogge is in
de la:t~te Jaren ~eer t~~genomen .. HIJ bedroeg in 1863 40,619, in ·1864 61,950 m. tegen 30,274 in 1862 en
~ 3,3 0::i m 1856, die van lIJnz~ad was m 186.4 zeer belangr~jk, 31,890 m. tegen 2,685 in 1863 en 19,'185 in 1862. _
Te Dokkum bestaat de bmtenlandsche handel, vooral in cichorei, granen, tabak, dakpannen en hout. _ Uit
Baar~eradeel worden kalveren naar Duitschland uitg·evoerd. Het geheel was in 1864 betrekkelijk gering, doch
het mtgevoerde van. de beste. soort. - Te Woudsend was de handel in hennep , die uit Petersbur,Q> en Ri a
wordt aangevoerd, m 1864 m111d~.r levendig dan het vorige jaar, die in klaphout tamelijk druk. - Te Grou!,
Idaar~eradeel, worde~ granen, hJnzaad, hout en klaphout uit de Oostzeehavens, talk uit Londen aangevoerd.
De mtvoer bestaat mt boter, kaas en vee naar Engeland en Duitschland.
De volgende staat geeft een overzigt van de voornaamste handelsartikelen van in- en uitvoer in de havens
van Harlingen, Dokkum, V\T orkum , Stavoren, JJemmer en Makkum, in 1863 en 1864:
BENAmNG DER GOEDEREN.
Amandelen .
Asch, pot- .
soda-.
Boter. . . .
Cement ...
INVOER.
1863.
1864.
Getal.
Waarde Gc1al, '"'aarde
maat of aewiat. În GUidens. maat Of ffC'Vifft. in (jUlrlens.
11,919 p.
37,100 p.
240 v.
760,577 p.
35,3'18 p.
10,987 p.
70,582 p.
48,903 p.
Venchil voor 1864,
Getal,
Waarde
maat o f gcwiat. in auldcns.
932 p.
+ 33,482 p.
240 v.
760,577 p.
+ 13,585p.