Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PURPOSE<br />
100.000 woningen<br />
per jaar? Dream on…<br />
komstige waardestijgingen van grond. Grondprijzen<br />
zijn immers gekoppeld aan de waarde van koophuizen.<br />
Daarnaast lijkt er volgens Hoogleraar Gebiedsontwikkeling<br />
Erwin van der Krabben sprake te zijn van lokale<br />
monopolies. In opdracht van de Autoriteit Consument<br />
& Markt onderzoekt hij de rol van ontwikkelingen<br />
op de grondmarkt in het achterblijven van de Nederlandse<br />
woningbouw. Wat blijkt: de geschikte bouwgrond<br />
is vaak in handen van een of twee projectontwikkelaars.<br />
In het Financieele Dagblad vertelt Van der Krabben<br />
dat onderhandelingen over bouwprojecten tussen<br />
gemeenten en projectontwikkelaars vaak moeizaam<br />
verlopen. Grondexploitatie kan daardoor zelfs in tijden<br />
van torenhoge prijzen toch niet uit. Daar komt bij dat eigenaren<br />
van de bouwgrond juridisch goed beschermd<br />
zijn. Je kunt ze niet dwingen te bouwen of onteigenen.<br />
Van der Krabben noemt de grondmarkt zelfs ‘defect’.<br />
2. BOUWVERGUNNINGEN EN STIKSTOF<br />
Het bouwen van woningen is een langdurig traject. Het<br />
plannen en ontwerpen van een project, het regelen van<br />
toestemming en de juiste vergunningen; het kost jaren.<br />
De langdurige procedures vormen een groot probleem.<br />
Het duurt momenteel tien jaar tot een bouwplan daadwerkelijk<br />
gerealiseerd is. Zeven jaar daarvan wordt besteed<br />
aan onder meer het regelen van vergunningen en<br />
het afhandelen van rechterlijke bezwaarprocedures bij<br />
de Raad van State.<br />
Die procedures moeten in de toekomst sneller en<br />
eenvoudiger verlopen, zo is de ambitie in het Nationaal<br />
Bouwplan. Een goed voornemen, maar de realiteit laat<br />
iets heel anders zien. Recent oordeelde een rechter nog<br />
dat de verlaging van de maximumsnelheid op de snelweg<br />
van 130 naar 100 kilometer per uur niet meer mag<br />
worden ingezet om elders meer stikstof uit te stoten (het<br />
creëren van zogeheten ‘stikstofruimte’). Daarmee staan<br />
de vergunningen voor tienduizenden woningen in één<br />
klap op de tocht. Het versoepelen van vergunningen en<br />
procedures lijkt dus eerder de andere kant op te gaan...<br />
3. PERSONEELSTEKORT IN DE BOUW<br />
Vraag het maar eens aan je buren die al zo lang hun uitbouw<br />
willen realiseren; op de korte termijn is er geen<br />
aannemer te vinden. Een kwart van de openstaande vacatures<br />
in de bouw wordt niet vervuld. Dit komt mede<br />
door de mismatch tussen waar werknemers wonen<br />
en waar de banen zijn. Ironisch: er zijn geen woningen<br />
voor de woningbouwers.<br />
Kunnen de bouwbedrijven dan niet gewoon meer<br />
mensen aannemen? Nee, daar zijn ze huiverig voor vanwege<br />
de onzekerheid rond eerdergenoemde vergunningen<br />
en procedures. Daar komt nog bij dat de prijzen<br />
voor grondstoffen en materialen momenteel keihard<br />
stijgen. Sommige bedrijven in de bouwsector stellen<br />
het werven van nieuw personeel daarom juist nu uit,<br />
terwijl ze het omgekeerde moeten doen. De huidige inflatie<br />
komt op een zeer beroerd moment voor de huizenmarkt<br />
en kan wel eens slecht uitpakken voor het<br />
mooie Nationaal Bouwplan.<br />
Kortom, ik zie de oververhitte woningmarkt de komende<br />
tijd waarschijnlijk niet afkoelen. Jarenlang defect beleid<br />
kun je niet zomaar in een paar jaar omdraaien. Er<br />
moet eerst aan de wortels iets veranderen; van grondpolitiek<br />
en onderwijs tot aan het klimaatbeleid. Pakken<br />
we die zaken niet grondig aan, dan kunnen we beter de<br />
bekende Aerosmith-hit nog eens draaien: ‘Dream on,<br />
dream on, dream until the dream comes true.’ n<br />
NR 3 JUNI 20<strong>22</strong> <strong>VVP</strong> | 31