samla vurdering av småkraftverk i fjærland ... - Luster Energiverk

5.0 Samla vurdringar Samla vurdering av småkraftverk i Fjærland
I tillegg til desse prosjekta som er best økonomisk, kan det la seg gjere å bygge ut dyrare
prosjekt både i dag og fram i tid. Mindre prosjekt kor ein fallrettseigar kan gjere mykje av
arbeidet sjølv eller kjem over billeg/brukt utstyr, kan vere rekningssvarande. Det er og knytt
usikkerheit til utviklinga av kraftprisen fram i tid. Prosjekt som er marginale i dag, kan verte
lønsame på sikt og dermed kan fleire prosjekt vere aktuelle fram i tid. I tabellen under er
prosjekta som har ein spesifikk utbyggingspris på inntil 3,50 opplista. Desse kan verte aktuelle
for utbygging fram i tid og nokre er kanskje små nok til at fallrettseigar kan vurdere om det er
mogleg å gjere mykje sjølv.
Prosjekt
Installasjon
(MW)
Produksjon årleg
middel (GWh)
Utbyggingskostnad
(mill)
Spesifikk
utbyggingskostnad
Supphelleelvi 2,59 9,2 28,7 3,12
ved Mikjelstølen
Raudboti B 2,18 7,4 23,2 3,14
Jakopbakka 1,73 6,1 19,9 3,26
Raudboti A 2,58 8,8 28,9 3,28
Bøyaelvi A 5 17,8 58,8 3,3
Tverrdøla 4 14,3 47,5 3,32
Botna B 1,49 5,3 17,9 3,37
Sum 17,39 61,5 201,7 3,28
Dei resterande prosjekta er per i dag ikkje økonomisk rekningssvarande. Fram i tid kan likevel
og desse verte aktuelle, men i tillegg til ein auka kraftpris, har det og vore ein auka kostnad ved
bygging av anlegg dei siste åra. Det skuldast ein generell auke i byggeaktiviteten i Sogn som
landet elles og auka lønningar. Den økonomiske utviklinga framover er usikker og både
inntekter og utgifter knytt til små kraftutbyggingar kan endrast.
5.1.2 Kraftforsyning
Auka forbruk gjer at Noreg ikkje lenger er heilt sjølvforsynte med straum. I periodar importerar
me store mengder straum frå Europa som både har miljømessige konsekvensar og som gjer
oss mindre sjølvstendige. Den omtala kraftkrisa i Midt-Noreg vinteren 2006 er ringverknadar av
overbelasta linjenett og for liten lokal produksjon. Sentrale myndigheiter vil ha ei sterkare satsing
på små kraftverk og utbyggingane er eit bidrag i den samanheng.
Samfunnet i dag er heilt avhengig av elektrisk straum. Ringverknadane ved straumbrot er nok
større i dag enn nokon gong. I tillegg er den generelle straumleveranse veldig sikker og
vanlegvis berre dei mest utsette av privatpersonar og institusjonar har alternativ straumlevering.
Den eksisterande linja frå Sogndalsdalen er ikkje planlagd riven sjølv med ei ny og større linje
inn i området. Dermed har Fjærland ei veldig sikker straumforsyning med to linjer. Dei
eksisterande linjene langs Fjærlandsfjorden (inkludert fjordspennet) er derimot planlagd rivne.
Dette utgjer kring 25 km.
5.1.3 Andre positive synergiar
Den auka lokale verdiskapinga kan gje andre økonomiske ringverknadar. Ny kapital kan nyttast
til auka lokale investeringar og auka aktivitet for det lokale næringslivet. Dette kan gjelde både
dei store næringane i dag, landbruk og turisme, men og ny næringsverksemd.
I tillegg til auka lokal verdiskaping og kapital, vil det gjennom kraftutbyggingane byggast
infrastruktur som kan nyttast i andre samanhengar. Tunnelmassen frå den planlagde utbygginga
i Romøyri er tenkt nytta til bygging av molo og kaianlegg både i Romøyri og Lidal. Det vil kunne
gjere desse stadane meir attraktive i turistsamanheng og for busetnad. Det vil stimulere den
generelle småbåtaktiviteten i fjorden. Infrastruktur som anleggs- og bilvegar vil kunne gjere
område meir tilgjengeleg og meir attraktive. Fleire kan kome lettare opp i fjellet og områda kan
dermed opnast opp for nye grupper av folk. Blant anna vinterstid er vegar opp gjennom skogen
mykje nytta for enklare å kome opp i fjella og sjølv om dei ikkje vert brøyta for bilar.
61