1 TC Sağlık Bakanlığı Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ...

çalışmalarında olduğu gibi kimi yayınlar da daha kısa hastalık öyküsüne sahip, hastalığının
başlangıç yaşı 20 ve 30’lu yaşlar arasında olan, tedavisine yeni başlanan hastaların daha
uyumsuz olduğunu bildirmişlerdir (127).
Hastalar alkol ve psikoaktif madde kullanımı açısından incelendiğinde; 68’inin (22,1
%) alkol kullandığı, 234’ünün ise (76,0 %) kullanmadığı saptanmıştır, 52’sinin (16,9%)
psikoaktif madde kullanmakta olduğu, 251’inin ise (81,5%) kullanmadığı bulunmuştur.
Olgular arasında alkol ve maddeyi birlikte kullananların 28 kişi (9,1 %), alkol veya maddenin
herhangi birini veya ikisini birden kullananların ise toplam 91 kişi (29,6 %) olduğu
bulunmuştur. Yapılan çalışmalarda şizofrenik bireylerde psikoaktif madde kullanımının, ilaç
uyumunu ciddi biçimde bozduğu görülmüştür. Bebbington ve arkadaşlarının yaptıkları bir
çalışmada uyumsuzlukla en kuvvetli ilişki ikili tanısı olanlarda, özellikle de alkol kötüye
kullanımı olduğunda gözlemlenmiştir (92). Olfson ve arkadaşlarının 2000 yılında yaptıkları
karşılaştırmalı bir çalışmada ilaç uyumsuzluğu olan şizofrenik bireylerin, ilaç uyumu olanlara
göre öykülerinde daha fazla madde kötüye kullanımı ya da bağımlılığı bulunduğu
belirlenmiştir (87). Alkol ve madde kullanımı ile tedavi uyumsuzluğu arasındaki ilişkinin
sebep mi sonuç mu yoksa tesadüfî bir birliktelik mi olduğu tartışmalıdır. Literatüre göre
bireye göre düşünmek daha sağlıklı bir yoldur (89,121,128,135).
Olgulara suisid girişimi açısından bakıldığında; 90’ında (29,2 %) bir veya daha fazla
suisid girişimi mevcut olduğu tespit edilmiştir. Suisid girişimi olan 90 hastanın ortalama
2,20±1,59; minimum 1; maksimum 8; toplam 145 suisid girişimi olduğu tespit edilmiştir.
Olguların 52’sinde ise (16,9 %) major self-destrüktif davranış saptanmıştır. Đngiltere’de
yapılan bir çalışmaya göre akıl hastalığı olan suisid kurbanlarının % 28’i akıl sağlığı
servisleriyle ilişkisini kesmiş ve % 24’ü son 1 ay içinde hastaneden taburcu olmuş ve çoğu
henüz taburculuk sonrası takiplerine bile gidememiştir (143).
Hastaların 63’ünün (20,5 %) bir adli olaya karıştığı saptanmış, 234’ünde ise (76,0 %)
saptanmamıştır. Đnsana karşı şiddet içeren suçlar toplamı 39 (56,5 %) (adli olayı olan
hastaların % 61,9’u) olarak bulunmuştur. Olguların 202’sinde (65,6 %) aileye karşı saldırgan
tutum saptanmıştır. 95’inde ise (30,8 %) tespit edilmemiştir. Kruse ve arkadaşları tarafından
ilk randevularına gelmeyen 313 hastada 2002 yılında yapılan çalışmada, ilk randevuya
gelmemenin artmış yeniden yatış ve kendine ve başkalarına şiddet davranışı riski ile ilişkili
olduğu belirtilmiştir (117).
111