1 TC Sağlık Bakanlığı Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ...

andevularına gelmemeden daima yüksek oranda bulunmuştur. Ayrıca kısmi uyumsuzluk,
drop outtan fazla bulunmuştur (135). Ancak mevcut literatürün çoğunluğu bu şekilde ayrım
gözetmemiştir. Takip randevularının süresi göz önüne alındığında ise, yapılan çalışmalar
göstermektedir ki 2 yıla sonrasında hastaların % 50’den fazlası drop out olmaktadır. Bu
oranlar psikotik hastalar söz konusu olduğunda daha da yükselmektedir (142). Yapılan
karşılaştırmalı çalışmalar göstermektedir ki izlem muayenelerine gelmeyen hastalar gelenlere
oranla 4 kez daha fazla rehospitalize edilmektedir (115).
Uyumsuzluğun bir sonucu da acil servislerde görülmektedir; Đngiltere’de yapılan bir
çalışmaya göre akıl hastalığına sahip suisid kurbanlarının % 28’i akıl sağlığı servisleriyle
ilişkisini kesmiş ve % 24’ü son 1 ay içinde hastaneden taburcu olmuş ve çoğu henüz
taburculuk sonrası takiplerine gitmemiştir (143).
Patel ve ark çalışmalarında klozapin ile haftalık veya iki haftalık kan sayımı
takipleriyle tedavi edilen hastalarda tedaviye devam etmeme oranlarını % 10 olarak
bulmuşlardır (144). Bu da ilaç kullanımı, takiplere uyum ve yaşam kalitesi arasındaki yakın
ilişkiyi göstermektedir. Tüm bunlarla birlikte Smoller ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmaya
göre; akıl sağlığı servislerindeki yüksek randevulara uyumsuzluk oranlarına rağmen
psikiyatristler bu hastalarla ilişkiye geçmek konusunda diğer doktorlara oranla daha az çaba
gösterme eğilimindedir (145,135).
Takiplere uyumsuzluk bakımverenin daha fazla sorun yaşamasına neden olmakta,
hasta ve bakımveren arasındaki ilişkiyi de bozmaktadır ve bu durum da bir kısır döngüye
neden olmaktadır. Uyumsuzlukla başetme konusunda en önemli stratejilerden biri servisin
randevulara gelmeyen hastalara ulaşmak ve sorunu çözmek konusunda uyguladığı bir
program olması gerekliliğidir. Mitchell ve arkadaşları randevulara uyumsuzluğun
göstergelerini şöyle belirlemişlerdir: Çevresel ve demografik faktörler; genç yaş, düşük
sosyoekonomik durum, sağlık sigortasının olmayışı, ilaç uyumsuzluğu, evsiz olma, kliniğe
uzaklık, ulaşım sorunları. Hasta kaynaklı sorunlar; unutma, uyuyakalma, randevu tarihini
şaşırma, hastalığın şiddeti, yüksek anksiyete düzeyi, düşük sosyal istenirlik skorları, bağlanma
bozukluğu, hastalığa karşı düşük içgörü. Kognitif problemler; demans. Hastalık faktörleri;
kişilik bozukluğu, madde kullanımı, nevrotik bozukluklar, tanının net olmayışı. Klinisyene ve
sevk sistemine ait sorunlar; hasta ve sevk sistemleri arasındaki iletşimsizlik, tedavinin başında
65