Ä Ã‡Ä NDEKÄ LER - Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

104
Fotoğraf 71: Elpek Bezi, Zonguldak
Foto: Can Çetin
2.1.2.2.1.2. Karabük Ġli Kültür Turizmi ile Ġlgili Varlıklar
a. Karabük Merkez ilçe
Karabük ili, dünyanın çok az yerinde rastlanacak zenginlikte bir kültür mirasına sahiptir, ildeki
en eski arkeolojik bulgular höyükler ve tümülüslerdir. Tespit edilebilen 28 adet arkeolojik alan, 5 adet
Kentsel Sit Alanı, 4 Adet Doğal Sit Alanı, 1417 adet tescilli eser, 693 adet yazma eser, 1088 adet
basma eser, 32 adet tümülüs, 4 adet höyük, 100‟den fazla kaya mezarı bulunmaktadır.
Bulak köyünde çeĢitli Türk Beylikleri ve Osmanlı Dönemine ait 36 konut, 1 dükkân, 1 konak
(ayan), 1 hamam, 2 cami (dibek ve cami-i kebir) bulunmaktadır
b. Safranbolu
Safranbolu Evleri: Safranbolu‟yu ön plana çıkaran en önemli unsur Osmanlı mimarisi özelliği
taĢıyan ve Türk kent kültürünün günümüze yansıması olan evleridir. Evler “ġehir ve Bağlar” olmak
üzere iki kesimde toplanmıĢtır. ġehir kısmı, alıĢveriĢin olduğu çarĢılar ve yönetim merkezinden
oluĢmaktadır. ġehrin oluĢumunda fonksiyonellik ve estetik ön planda tutulmuĢtur. Ticaret Ģehrin
merkezinde, pazar ise bölgenin çevresindedir. Çevre kirliliği ve gürültü yaratan demirciler, bakırcılar ve
dericiler Ģehrin daha alt ve kenar kısımlarında konumlandırılmıĢtır. Halk yemeniciler, manifaturacılar,
demirciler, semerciler, bakırcılar çarĢılarından alıĢveriĢlerini yapmaktadır. Bağlar kısmı yazlık evlerden
oluĢmaktadır. Bu kısımda evler geniĢ bahçeler içinde inĢa edilmiĢtir.
ÇarĢı kesimindeki evler, iki vadi içinde birbirine yakın Ģekilde, dini yapılara, anıt eserlere ve
kamu binalarına dönük olarak inĢa edilmiĢtir. Evler birbirinin manzarasını kapatmaz. Safranbolu
evlerinde büyük bir kültür birikiminin, zenginliğin ve ustalığın üst düzeyde olduğu görülmektedir.
Safranbolu evleri büyük hacimlidir. Tüm evler bahçe içinde, genellikle üç katlı,6-8 odalı büyük konak
tipli evlerdir. Evler, üç kuĢak bir arada yaĢayabilecek tarzda yapılmıĢtır. Evlerde genellikle harem ve
selamlık ayrımı bulunmaktadır. Ailenin sahip olduğu hayvanlar, zemin kattaki ahırlarda
barındırılmaktadır. Ġnsan ve hayvan yiyecekleri ve yakacak odunlar evin uygun bölümlerinde muhafaza
edilmektedir.
Evlerin yapımında taĢ, kerpiç, ahĢap ve alaturka kiremit kullanılmıĢtır. Bahçeler, sokaktan taĢ
duvarlarla ayrılmıĢtır. DıĢarıdan, çift kanatlı büyükçe kapılarla doğrudan eve, bazen de bahçeye
girilmektedir. Evin giriĢ kısmında “hayat” denilen bölüm bulunmaktadır. Burada ahır, kıĢlık yakacak
odunların muhafazası için odun bahnası, ambar gibi bölümler yer almaktadır. Üst katlara, ahĢap
ustalığının üstün örneklerini sergileyen merdivenlerle çıkılmaktadır. Birinci kat diğer katlara göre daha
basık olup gündelik yaĢam bu katta geçektedir. 2. kat daha görkemlidir. Tahta tavanlar yüksek olup,
sofa ve odaların tavan süslemeleri, diğer katlara göre daha özenle yapılmıĢtır. Evlerin sofalarında,
eyvanlarda ve odalarda zaman zaman kalem iĢi süslemelere rastlanmaktadır. Odalara giriĢ kapıları
köĢelerdedir ve giriĢ kapılarında oda ile doğrudan teması kesen özel ahĢap paravana düzeni