Ä Ã‡Ä NDEKÄ LER - Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı

29
Tablo 19: Karabük Ġlinin Kronolojik Tarihi
Tunç Devri M.Ö. 2500-2000
Hitit Dönemi M.Ö. 1800-1200
Frig Etkisi M.Ö. 676
Pers Egemenliği M.Ö. 550-331
Helenistik Dönem M.Ö. 331-64
Roma Dönemi M.Ö. 64- M.S. 126
Bizans Dönemi 622
Anadolu Selçuklu Dönemi 1082
Çobanoğlu Beyliği 1213-1280
Candaroğulları (ismi 1392‟de
Ġsfendiyaroğulları oldu)
1309-1416
Umuroğlu Beyliği 1280-1354
Osmanlı Dönemi 1324-1920
Cumhuriyet Dönemi 1920-
1998 yılında Ovacık ve Eskipazar yerleĢmelerinde yapılan arkeolojik çalıĢmalara göre, Karabük
ve çevresindeki en eski yerleĢim, Erken Bronz (Tunç) devrinde (M.Ö. 2500-1200) baĢlamaktadır.
Eskipazar‟a bağlı Yazıboy köyünde bulunan höyük, Karabük ve çevresinin en eski yerleĢim alanı olarak
kabul edilebilir. Bilindiği üzere Anadolu‟da Tunç (Bronz) Devri, M.Ö. 2500-2000 yılları arasına
tarihlenmektedir. Anadolu‟da tarih devirlerinin (yazılı kültür sürecinin) M.Ö. 2000 yılında Asurluların,
Mezopotamya yazısını ticari amaçlı olarak Anadolu‟da kullanmasıyla baĢladığı düĢünülecek olursa,
Karabük ve çevresinde tek yazısız devrin Erken Bronz (Tunç) dönemi olduğu anlaĢılır.
Karabük ve çevresi, Antik çağda, Homeros‟un llyada destanında bahsettiği, “Paflagonya”
(Paphlagonia) denilen bölgenin sınırları içinde bulunmaktadır. Paflagonya‟da dolayısıyla Karabük ve
yöresinde ilk hüküm sürenler Gasgaslardır. Gasgaslar (KaĢka), Anadolu hâkimiyeti için uzun yıllar
Hititler ile mücadele etmiĢler ve sonuçta M.Ö. 1300‟lerde Hitit egemenliğine girmiĢlerdir. Karabük‟ün,
Hititler dönemindeki yerleĢim yeri Eflani ilçesidir. Hitit metinlerinde kentin en eski adının Haluna (Yün)
olarak geçtiği bilinmektedir.
Hititlerin, M.Ö. 1200 göçleriyle yıkılmasından sonra bölge Frig etkisine girmiĢtir. Yöreye ismini
veren Paflagonyalılar bu göçler sırasında Kuzey Anadolu‟ya gelmiĢlerdir (M.Ö 1100). Ovacık‟ın
KıĢlaköy‟ü, Frigler döneminde yerleĢmeye konu olmuĢtur. Burada bulunan Hesem Değirmeni‟nin
kapısındaki yapı taĢının Frigler dönemine ait olduğu sanılmaktadır. Friglerden sonra bölgede hâkim
olan güç Perslerdir (M.Ö. 6 yy-4 yy).
Büyük Ġskender‟in M.Ö. 333 yılında Anadolu‟ya girmesiyle Pers hâkimiyeti sona ermiĢ, bu
tarihten sonra Anadolu‟da Büyük Ġskender‟in hâkimiyetinde Helenistik Dönem yaĢanmaya baĢlamıĢtır.
Büyük Ġskender‟in M.Ö. 323‟te ölümünden sonra Paflagonyalılar bir sürede olsa bağımsız olarak
yaĢamıĢlar ancak Helen uygarlığının temsilcisi Bitinya Krallığı Paflagonya‟ya tekrar hâkim olmuĢtur.
Bitinler, Roma‟nın Paflagonya‟yı (Batı Karadeniz Bölgesini) ele geçirmesini önlemek için Eflani‟de üs
oluĢturmuĢ ve bölgenin savunmasını buradan gerçekleĢtirmiĢlerdir. Eflani‟nin tarihte bilinen ikinci adı
Bitinya Kralı Nikomedes‟in oğlu Phylomenes‟ten dolayı, “Phylomenes Yurdu”dur. Bitinya krallığı,
doğudan Pontus, batıdan Roma‟nın saldırılarına maruz kalmıĢ, Paflagonya bölgesi Bitinya ve Pontuslar
arasında el değiĢtirmiĢ ve bölge M.Ö. 1. y.y. da Roma Ġmparatorluğu hâkimiyetine girmiĢtir. Bölge,