Ä ÃÄ NDEKÄ LER - Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı
Ä ÃÄ NDEKÄ LER - Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı
Ä ÃÄ NDEKÄ LER - Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
44<br />
Fotoğraf 1: Güzelcehisar Plajı, Bartın<br />
Foto: Nuray Türker<br />
Günümüzden 80 milyon yıl öncesinde, <strong>Karadeniz</strong>‟de bilinen dağ kuĢağının henüz oluĢmadığı<br />
dönemde bir yay biçiminde uzanan volkanların güney yönünde, Tetis Okyanusu yer almaktaydı.<br />
Kretase sonu ile Tersiyer baĢında (50–80 milyon yıl önce) kara parçaları su yüzüne çıkmaya baĢladı.<br />
Tetis Okyanus tabanının kuzeye doğru dalıp batması ve aynı kütlenin yerin derinliklerinde eriyip yüzeye<br />
çıkması sonucu; Bulgaristan‟ın batısından baĢlayıp Gürcistan‟ın doğusuna kadar uzanan alanda, bir<br />
volkanlar serisi baĢlamıĢtır (Türker ve Çetinkaya. 2009).<br />
Volkanlardan akan lavlar, soğuyup kristal kaya haline dönüĢürken, soğuma ve katılaĢmanın<br />
doğal sonucunda büzüĢmeler meydana gelmiĢtir. Bu hareket de, kayada gerilmeler yarattığından<br />
çatlak ve kırıklara neden olmuĢtur. Lavlar soğudukça büzülmeler devam etmiĢ, doğal olarak çatlakları<br />
daha da büyük hale getirmiĢtir. Bu katılaĢma, çatlak ve kırıklar, çok çeĢitli Ģekillerde olmakla birlikte,<br />
son derece düzgün ve sistematik altıgen, beĢgen veya dörtgen biçimli bir doğal yapılanmaya neden<br />
olmuĢtur. ĠĢte bu geometrik yapıya “sütun” ya da “kolon yapısı” adı verilmektedir (Türker ve<br />
Çetinkaya. 2009).<br />
Güzelcehisar ve Mogada (Mugado) yörelerinde 80 milyon yıl önce oluĢmuĢ lav akıntıları<br />
Bartın‟a kalan eĢsiz bir doğal mirastır. Güzelcehisar lav sütunlarının çapları 50-100 cm olup, boyları 30<br />
metrenin üzerindedir. Türkiye‟de Jeolojik Miras Envanteri Önerileri içerisinde bulunan Güzelcehisar lav<br />
sütunları, dünyanın ender geliĢmiĢ doğal oluĢumlarındandır (Türker ve Çetinkaya. 2009).<br />
Fotoğraf 2: Amasra, Bartın<br />
Foto: Gökhan Emir